Israël onder de volkeren

143

eer mocht den Jood, ook al was het Mendelssohn, niet bewezen worden. Zijn vrienden achtten hem er evenwel niet minder om en zijn huis bleef een verzamelplaats, waar geleerden en dichters van verschillend geloof bijeen kwamen, om over wetenschappelijke onderwerpen te spreken. Trots dit alles bleef Mendelssohn innig getrouw aan den godsdienst der vaderen; een geestelijke, Lavater, die hem tot het Christen-dom wilde overhalen, wist bij zoo waardig te beantwoorden, dat deze zelf spijt had van zijn poging. ״Al kunnen ook”, zoo schreef Mendelssohn hem ongeveer, ״de braven van alle volkeren het eeuwige leven deelachtig worden, toch ben ik zoozeer van de voortreffelijkheid van mijn eigen godsdienst overtuigd, dat ik dezen nimmer zal verlaten.” Naar aanleiding van dit schrijven vervaardigde Lessing het beroemde tooneel-stuk ״Nathan der Weise”, waarin hij een Jood, Nathan, als drager van alle menschelijke deugden voorstelde. In de waardige figuur van Nathan gaf Lessing een beeld van zijn edelen vriend Mendelssohn.

Mendelssohns Pentateuchvertaling. Gelukte het Men-delssohn dus, vele Christenen gunstig voor het Jodendom te stemmen, nu trachtte hij z\jn geloofsbroeders te beschaven en te ontwikkelen, opdat zjj geschikt zouden worden, aan het maatschappelijk verkeer deel te nemen. Allereerst moesten zij zich in de taal des lands leeren uitdrukken en hun Joodsch-Duitsch, dat een scheidsmuur vormde tusschen hen en de overige bevolking, afleggen. Hiertoe vertaalde Mendelssohn den Pentateuch in vloeiend Hoogduitsch met de bedoeling, dat reeds de schooljeugd zich zou gewennen aan het spreken van een zuivere taal. Bij zijn vertaling voegde hij een schoone uitlegging (באור), waarin het Bijbelwoord eenvoudig

en duidelijk verklaard werd, zooals de groote meesters Rasjie, Rasjbam, Ibn Ezra, Ramban en anderen het vóór hem gedaan hadden. Eenige geleerde vrienden, o.a. R. Naftali Herz Wessely,