Israël onder de volkeren

133

Amsterdam bezocht hij met groot gevolg de Hoogduitscbe en daarna de Portugeesche Synagoge, ten einde den plechtigen dienst te zjjner eere bij te wonen (1768). Meermalen verscheen hij bij voorname Portugeesche Joden op bezoek; wij zien hem zelfs op Joodsche bruiloften als gast aanzitten. Ja, toen in 1787 een troep Patriotten het paleis te Soestdjjk kwam overvallen, om den prins gevangen te nemen, vluchtte hg naar het huis van een Jood, Benjamin Cohen, te Amersfoort en vond er een onderdak. De vriendschappelijke verhouding tusschen Oranje en Israël droeg natuurlijk veel bij tot den gunstigen toestand, waarin de Joden zich hier te lande mochten verheugen.

Oostenrijk. In Oostenrijk liet de toestand der Joden nog steeds veel te wenschen over. Keizer Leopold I verdreef hen in 1670 uit Weenen; op de plaats, waar de Synagoge gestaan had, verrees een Kerk. Door aanhoudende oorlogen verkeerde de keizer evenwel in voortdurende geldverlegenheid; daarom gaf h(j den Joden weer verlof, zich in Weenen te vestigen. Spoedig had Leopold reden, zich over dat besluit te verheugen, want een der nieuwe bewoners, Samuel Oppenheimer, bewees het land door zijn bekwaamheden op financieel gebied belang-rijke diensten. Gedurende de oorlogen, die de keizer te voeren had, voorzag Oppenheimer het leger van wapenen en levens-middelen, zonder dadelijk betaling te eischen; met zijn ont-zaglijk vermogen bleef hij herhaaldelijk borg voor de leeningen, die de Staat moest sluiten. Oppenheimer verkreeg dan ook den titel ,keizerlijk zaakwaarnemer”. Zijn neef, R. David Oppenheimer, opperrabijn van Praag, heeft zich bekend gemaakt door het aanleggen eener belangrijke Joodsche bibliotheek.