Israël onder de volkeren

91

zijn bemiddelingsvoorstellen de partijen niet kunnen bevredigen. Daarom wendden de Talmudisten zich later tot een ander groot geleerde, R. Salomo ben Adreth te Barcelona, om hen in den strijd tegen de Maimunisten te steunen. Ben Adreth, een leerling van Ramban, was in den Talmud zeer bedreven en ook bekend met andere wetenschappen; voor Maimo-nides koesterde hij grooten eerbied, ofschoon hij het in vele opzichten met dezen niet eens was. Door het gansche Joden-dom als leeraar erkend, had hij uit alle gemeenten godsdienst-vragen te beantwoorden. Ook trad Ben Adreth op tegen Katholieke geestelijken, die in hun werken valsche bewijzen voor de waarheid van hun geloof aanvoerden en lasteringen omtrent het Jodendom verkondigden. Geen wonder dus, dat de Talmudisten een zoo geleerd en algemeen geacht man als bondgenoot trachtten te verkrijgen. Doch ook de Maimunisten zaten niet stil; in een schrijven aan Ben Adreth gaven zij als hun meening te kennen, dat godsdienst en wetenschap niet vjjandig tegenover elkander staan, doch zeer goed ver-eenigd kunnen worden, gelijk ook Maimonides beweerd had. Het was een moeilijk vraagstuk voor den edelen Ben Adreth. Zelf was hij volstrekt geen tegenstander van de wetenschap, doch hij had maar al te vaak gezien, hoe vele schijngeleerden onder de Maimunisten de leerstellingen van den grooten Maimuni misbruikt hadden, om in waanwijsheid en overmoed den heiligen godsdienst te versmaden. Eindelijk, na rijp beraad, kwam Ben Adreth tot een besluit. Op een Sabbathdag sprak hij in de Synagoge te Barcelona openlijk den ban uit over iedereen, die zich voor zijn 25^ste jaar met eenige studie buiten den Talmud en de geneeskunde zou bezig houden. Deze ban zou vijftig jaar van kracht blijven (1305). De Maimunisten in de Provence teekenden krachtig verzet aan tegen deze beslissing, doch in Spanje gaven velen aan het woord van den grijzen rabbijn gehoor.