De Lafaard

57

Maar de groote menigte, de minderen, het groote Duitsche volk, dat alleen naar de zuivere instincten leeft, begreep den oorlog niet meer. België, dat was geen portuur. Op Parijs trokken ze aan, niet op Brussel en wie hen naar Antwerpen of Brussel voerde, hij mocht dan zijn wie hij wilde, misleidde hen. Zij hadden dat wel niet op de krijgs-academie gehoord, maar zij luisterden naar die stille, diep-inne stem, die den mensch altoos waarschuwt, als het Beest genaakt.

De band tusschen fantasie en werkelijkheid was verbroken. Een stille bewustheid kwam in dat reusachtige leger op, als een niet af te wenden ramp, als een onoverkomelijke catastrophe, dat het ditmaal een ver-geefsche poging zou zijn. Een recht kan nooit beginnen met een onrecht en zij wisten het wel, klein Belgie, kleiner Vlaanderen, was Duitschland’s vijand niet.

„Halt!!”

Men was voor Visé en zou vier uren rust nemen. Traag en afgemat, mistroostig en ontnuchterd, werd het kampement opgeslagen. Die van Husum hadden hun tenten spoedig klaar en lagen met de hoofden op de opgerolde mantels te ronken.

Claus had wacht; de eerste wacht in ’s-vijands land. Hij stond met het geweer in den arm op z’n post en wachtte, rillerig, den morgen. Hij kwam, traag en onwillig, als voelde hij schaamte voor dezen dag. De zon rees vuurrood aan den einder en het landschap tintte ros op! Vlakke landen, met verre horizonten; rechts weiden en links korenland en tegen den einder hier en daar fabrieksgebouwen en het stadje zelf, een industrie-plaats met vele schoorsteenen. De landen waren voor Claus niet vreemd; ’t leek wel het Dit-marsche, het leek wel, of die hoeve daar dichtbij,.