De Lafaard

92

het land, koren en gras, en gras en koren en plukte een blauwe korenbloem in het voorbijgaan en stak haar in een knoopsgat van zijn grauwe uniform-jas. O, het rook, dit land, als het eigen land, als de Heimath en het was dezelfde blauwe korenbloem; wat deed het er toe, was het ook niet het eigen Germaansche volk dat zij plunderden, brandschatten, martelden? Vertrapten zij niet hier den moeizaam verworven oogst van het vrije volk en deed hij niet erger? Het was maar koren en gras, dat groeit weer in een nieuwen zomer, onder een nieuwe zon. O ja, hij wist het, de groote horde tuchtigde het eigen gemoed; in het Belgische volk kastijdde de Duitsche volksziel zichzelf. Elke wond, hier geslagen, hij wist het, zou blijven nabloeden, jaren, decennia, wellicht eeuwen.

Bij St. Truyen, waar rust gehouden werd, kwam hij onder dak in het huis van een Duitschen herbergier, die gevlucht was. Zijn vrouw was achtergebleven en ’s-avonds, op het kleine kamertje met het zindelijke bed, keek hij rond en het was, alsof het een kamer bij moeder thuis was. Op den leunstoel bij het raam, zorgzaam, een vaak gewasschen haakwerkje; op de tafel een ander handwerk en, daar in den hoek, zoowaar een boekenkastje, een gesloten boekenkastje, met ruitjes, en gordijntjes van groen saai. Hij sloop er naar toe, het hoofd vooruit, een rashond die wild speurde, de Duitsche schoolmeester, die een kast boeken ziet. De sleutel was er uit. Hij ging even met z’n vingers langs het sleutelgat, toen wilde hij al, het was ree ds gewoonte geworden, de bajonet als breekijzer gebruiken. Maar de bajonet, die al de borsten van mannen en kinderen doorboord had, werd nu terzijde gelegd: de barbaar schrikte terug. Daar waren boeken — Kultur!