Op water en brood

53

Buiten, we kunnen het zien door de streep doorzichtig getralied glas, is het een kille, nattige Octoberdag.

Boezeroenman loopt op-neer, op-neer. Ook de lange loopt mee. De ex-kellner zit rillerig en suf aan de tafel.

De twee mannen loopen niet uit verveling alleen op en neer, maar uit een instinctieven aandrang. De mensch heeft béhoefte aan beweging. De dieren in den beestentuin die in hun hokken op en neer loopen, doen dat juist zoo... omdat zij, indien zij stil bleven liggen, zouden verkwijnen. Daarom is de straf van ’t gekerkerd zijn zoo ontzettend zwaar.

Opeens staan de twee stil. Hun op al de geluiden van de gevangenis geoefende ooren, hebben vernomen, dat er brood wordt uitgedeeld.

Het luikje in de deur gaat open. En een hand steekt telkens een half grof brood toe, viermaal. De kellner heeft het mijne reeds voor mij aangenomen en legt het met een hoofsche beweging voor mij neer op de tafel. De spijs moge anders zijn, maar ik word bediend door een kellner, die in de beste kringen gewerkt heeft.

De kroezen worden met water gevuld. Maar ik weet, hoe die schijnbaar zoo zindelijk glanzende kroezen gepoetst zijn en besluit voor heden niet te drinken. Trouwens, ik heb ook geen honger en verdeel mijn brood onder de drie kameraden, die er mij dankbaar voor zijn.

En nu gaan ze zitten eten. Voorzichtig, ernstig, langzaam, als menschen, die weten wat het beteekent: door eten een uur van de vale verveling te dooden. Zij smakken rustig, wel-overlegd, wachten nu en dan tus-schen een bete en spreken onderwijl over het brood. Het zijn geen interessante gesprekken. Over het zwarte brood van vroeger. Over den smaak van het maïsbrood. Over wat er in zit om op te kunnen teren.

„Als ik thuis ben,” zegt de ex-kellner, „dan heb ik mijn kadetje met zoetemelksche kaas of met Leidsche kaas. En ik eet altoos natuurboter, pure nature...”