Op water en brood

28

om wetten ten uitvoer te brengen, die gemaakt zijn door een kaste, een juristen-kaste, welke leeft, leven moet van het delict en dus er wel voor moet zorgen ter-wille van het zelfbehoud, dat het delict blijft bestaan.

Wetten behooren niet gemaakt te worden door juristen, maar door geestelijken, doktoren, letterkundigen, journalisten, psychiaters, kortom, door menschen, die het leven kennen in al zijn verscheidenheid en in al zijn strijd. Niet door lieden, die weinig anders hebben gezien dan de schoolbank en de collegebank en die nooit een uur van hun leven zelf hebben ondervonden, wat het zeggen wil arm te zijn, nooit den strijd om het bestaan in zijn ware gedaante hebben leeren kennen.

Met welk recht veroordeelt men de kinderen des volks zonder dat dat volk zelf eenigerlei, ook maar het geringste aandeel heeft in die rechtspraak? Is het nu dan niet eindelijk tijd, dat de toestand van adel, hoori- -gen en lijfeigenen, dat het feodale tijdperk metterdaad worde afgeschaft?

Als de zoon van den rechter, die dezen jongen veroordeelde, eens tien eieren op het land zou wegnemen, zou de rechter hèm dan ook veroordeelen tot zes dagen gevangenis, verzwaard met vier dagen water en droog maïsbrood? Neen, de rechter zou zeker de drie gulden betalen.

Welnu, is het langer toe te laten, dat het al of niet bezitten van ƒ 3 tot dergelijk verschil in straf kan leiden?

De nieuwe man.

De nieuwe man blijft, nadat de bewaker met den boerenjongen is weggegaan, even stil aan de tafel zitten. Nadat hij ons drieën ’n weinig heeft bekeken, zegt hij tot mij:

„Het wordt al koud. Ik ben huiverig en ik heb dorst.”

„Daar staat de eendewijn,” zegt de boezeroenman, op de groote, Keulsche kruik wijzend in den hoek.