Op water en brood

27

J-

bedrukkend gevoel. „Weer een ongelukkige,” denkt men. En dat de anderen dat ook denken, hoort men aan de opmerkingen.

„Hoe laat is het nu?”

Wij weten het niet. Wij kunnen het zoo eenigszins aan het licht zien. Overigens wordt de tijd berekend naar de etensuren en ’t luchten. Maar later heb ik bemerkt, dat het ook nog anders gaat.

De sleutel knarst in het slot. De plaatijzeren deur gaat open. De bewaker laat een nieuwen „kameraad” binnengaan. Het is een man van tegen de vijftig jaar, fatsoenlijk gekleed. Ik geef geen nadere beschrijving van hem, omdat ik niet gaarne zou willen, dat hij uit mijn beschrijving zou worden herkend, wat immers mogelijk zou zijn.

„Ga jij maar met mij mee. Jij bent hier te veel,” zegt de bewaker tegen het boerenknechtje.

De jongen staat gehoorzaam en onderworpen op en ik zie hem voor den bewaker uitgaan, de kluis uit. Arm slachtoffertje van gevoelloosheid en wreedheid der machthebbenden. Het wollen doekje klemt hij vast tegen zich aan. Is het de kleine gave van een armfe moeder, wie men haar kind ontrooft, om het zes dagen op te sluiten tusschen het uitschot of de gedegenereerden der maatschappij, het te martelen met de gemeenste marteling, die voor een jongen in zijn groei is uit te denken, honger, omdat hij een jongensstreek heeft uitgehaald____ tien eendeneieren op ’n weiland opge

raapt, om uit te zuigen? Wat voor mensch moet toch een rechter zijn, die dergelijke straffen oplegt, nadat men hem toch op gymnasium en hoogeschool kennis heeft doen maken met wat de edelste geesten in zes talen in de ontwikkelingsgang der beschaving hebben gedacht en uitgezegd. Hoe kan een regeering eerbied eischen van het volk, als het lieden twintigduizend gulden leergeld geeft uit de algemeene volkskas, ten einde zoo iemand de humaniora te leeren kennen en dan al deze duurverworven kennis wordt toegepast