Op water en brood

11

„Ik ben op ’t oogenblik bezig aan een blijspel in verzen, in vier bedrijven, getiteld „Het groote Spaan-sche drama”, antwoordde ik naar waarheid.

„Dus daaraan wilt u tijdens uw hechtenis werken?”

„Ja, mijnheer.”

„Ik vrees, dat er weinig van zal komen, maar dat is voorloopig mijn zaak niet. Ik heb echter verantwoording te geven van het bedrag dat uw arbeid oplevert. Hoeveel verdient u met dat blijspel-schrijven?”

De heerlijke naïeve vraag! Ik heb er nog nooit iets mede verdiend. Ik heb integendeel bijna alles geofferd wat een mensch kan offeren om mijn kunst tot het publiek te brengen. Ik heb er driemaal mijn inboedel door zien verkoopen. Ik heb er eens mijn positie door verloren. Ik heb vele jaren van werkelijke armoede er voor doorgebracht, opgejaagd van huurkamer naar huurkamer. Ik heb er mijn huiselijk geluk door verloren. Ik heb uren en uren in wachtkamers doorgebracht, afgesnauwd door portiers, uit de hoogte behandeld door klerken en zoo geleerd, wat Shakespeare in Hamlet met de „insolence of office” bedoelt. Ik heb er de ontzettende waarheid des levens door leeren kennen, toen een lid van een raad van beheer (ik ben voorzichtig geworden met mijn uitdrukkingen, nu ik weet wat straf iemand kan treffen, die de volle waarheid zegt), toen dan een lid van „een” raad van beheer mij als den weg tot opvoering aanduidde, het de oogen sluiten voor een „flirt” van dat lid met mijn echtge-noote.

Maar geld verdiend? Moest ik den directeur antwoorden, dat ik drie keer mijn laatste, zwaar en moeilijk met literairen arbeid verdiende spaarpenningen opgeofferd had aan de pogingen, om mijn arbeid tot het publiek te brengen?

Neen — ik klaagde niet. Ik deed iets anders. Ik zeide: „Dertig cent daags.”

„Welnu, dan kunt u aan dat blijspel voortwerken en daarvan ontvangt u dan daags f 0.20, die ik voor u