De vernietiging van de Joden in Polen

de onenigheden duidelijk maken, die tussen Wehrmacht en SS uitbraken en de verdedigers van het ghetto een paar dagen op adem lieten komen. Er stond orde tegenover orde, verraad tegenover verraad, van den een tegenover den ander bij de centrale instanties. De Wehrmacht wilde haar Joodse specialisten, artsen, apothekers en fabrieksarbeiders behouden; de SS wilde alle Joden vernietigen, en het conflict werd scherper. Echter niet, omdat de leiders der Wehrmacht zich uit louter menslievendheid tegen de SS-plannen verzetten, maar omdat de Wehrmacht iedere gelegenheid welkom was, om met de SS twist te zoeken en deze moeilijkheden te bereiden. Overigens heeft immers dezelfde Wehrmacht hoogst actief deelgenomen aan de afslachting der Joden!

Wat de opstand in het ghetto betreft, konden de SSers, die slechts gewoon waren aan een strijd tegen weerloze Joden, deze niet onderdrukken zonder de hulp van de Wehrmacht. Dus wendden ze zich tot de commando’s der Wehrmacht, die buitengewoon tevreden waren, in de Jodenopstand een gelegenheid te ontdekken, die de hoogmoed en het gezwets over eer van de SS remde, en die zich tot Berlijn wendden en daar klachten indienden tegen de pogroms der SS. Vooreerst weigerden ze tussen beide te komen, tot ze bevel daartoe kregen. Tot dit antwoord kwam, heerste er een paar dagen rust. De stilte voor de storm.

DE BEVRIJDING VAN DE GEVANGENEN VAN DE „PAWIAK”.

In de zevende nacht kreeg het geheime commando der opstandelingen een verzoek van de gevangenen van de beruchte Warschause gevangenis ,,Pawiak”, een verzoek, dat door duizenden ondertekend was en luidde: „Bevrijdt ons en we vechten met jullie tegen den vijand!” Het commando antwoordde; „Houdt U rustig, niemand van U moet verdenking opwekken; ieder van U is voor ons van belang.” Het was de achtste nacht van de opstand. Daar verlieten 500 opstandelingen in Duitse uniform het ghetto en rukten op naar de gevangenis „Pawiak”. Deze was in duisternis gehuld. De bewakers waren Duitsers; de gevangenen meest Joden. Polen (Katholieken) en zelfs een klein aantal Duitse deserteurs.

31