De vernietiging van de Joden in Polen

huizen van de Mila-, Niska-, Muranowska- en Zamenhofa-strasze ontvingen de Joden de moordenaars met een hagel van kogels en handgranaten. Het ergste strijdgewoel vond in de Dzikastrasze, in de nabijheid van het plein voor de gevangenis, plaats. Daar nam juist een detachement politic en SS een groep Joden mee in de richting van het station, om ze te deporteren. Nu mengden zich de aanvallende Joden onder degenen, die naar het station gebracht werden, en begonnen op de SS-lieden te schieten. Ongeveer 30 gendarmen en SSers werden gedood en ongeveer twintig gewond. Aan Joodse zijde waren zowat 1000 doden: maar de Joden konden zich meester maken van een klein aantal wapens; revolvers en geweren. Ettelijke dagen later, precies op 21 Januari, arrangeerde de gouverneur van Warschau een ,,strafdag".

Aan het verslag van den arts-officier wordt het volgende ontleend:

,,20 Januari marcheerde de SS weer naar het ghetto. Dit-,,maal ging het anders. Ze liet de Joodse mannen van de ordedienst als kogelvangers voorop gaan. De strijd woedde weer ,,de hele dag op de Mila-, Niska- en Zamenhofastrasze, ..vooral echter in een leerlooierij op het Parisowskiplein, waar ,,zich 200 jonge mannen verschanst hadden. Ze vochten tot ..den laatsten man. Levend werd er geen door de Duitsers „gepakt. Ik zag op deze 20ste Januari slechts hele kleine groe-,,pen van 20-30 man, die met opgeheven handen naar de „Umschlagplatz" gebracht werden. Allemaal oudere mannen, „vrouwen en kinderen. De Duitsers hadden hen in schuilhoeken gevonden. Ik telde die dag ongeveer 200 mensen, „die naar de „Transferstellc” gebracht werden. In de namid-„dag hoorde men op de Umschlagplatz de machinegeweren. „Het transport van de 5000 mensen, die gedurende 18. 19 en ,,20 Januari verrast, of uit de fabrieken gehaald werden, was „begonnen. Ik stond op het dak van het huis in de Sezesli-„wastrasze 3. Van hieruit kon ik het gehele transport over-„zien. Groepsgewijze — 100 a 120 man werden telkens in een „veewagen gestopt — werden de mensen uit het gebouw „van de „Transferstelle” naar buiten gedreven. Op de helling „voor de wagons moesten ze zich tot op het hemd uitkleden. „Barrevoets en naakt perste men ze in de wagons. 25° Koude „heerste er toen in Warschau. Velen weigerden zich uit te „kleden. Bij vrouwen en kinderen waren een paar zweepsla-

41