De vernietiging van de Joden in Polen

lage prijs, soep aan allen, die dat nodig hadden. Helaas was echter de ellende reusachtig, en de Joodse gemeente beschikte niet over de nodige middelen om allen zich in nood bevindenden bijstand te verlenen.

De leiders richtten zich energiek tot de bezetters om van hen een gunstigere contingentering van levensmiddelen gedaan te krijgen; ze stellen hun het gevaar voor ogen van epidemieën, een gevaar, dat niet slechts het ghetto, maar heel Warschau treffen zou. Maar dit beroep op Duitse mildheid bleef zonder weerklank. Het bleek nu, dat de Nazi een volledig plan voor zijn houding tegenover de Joden uitgewerkt had, en dat alles wat in het ghetto gebeurde, geheel aan dit plan beantwoordde. De Duitsers geloofden, dat ze de grootste Joodse gemeente van Europa slechts door honger en ziekten konden verdelgen. Maar zij vergisten zich! Zeker, honger en ziekten eisten dagelijks honderden slachtoffers; maar dat was niet voldoende, om de Duitsers te overtuigen, dat ze alle Poolse Joden hadden vernietigd.

DE STROP WORDT NAUWER AANGEHAALD.

Dus werden ingrijpender maatregelen, die niemand gewaar werd, nodig. Een hele serie verordeningen verschijnt. In Februari 1941 verordenen de Duitsers eerst, dat alle ten Westen van de Weichsel wonende Joden hun woningen verlaten moeten om ergens anders heengebracht te worden. Zo worden in Februari niet minder dan 70.000 Joden, die uit deze plaatsen komen, naar het ghetto van Warschau getransporteerd, dat toch al overvol is.

Een officiële telling van de ghettobewoners van 1 Januari 1941 wees reeds op 380.747 zielen; maar in werkelijkheid herbergde het ghetto er reeds 500.000; want talrijke Joden leefden daar heimelijk en meldden zich bij de telling niet aan. Dientengevolge droeg de toevoeging van deze 70.000 nieuw aangekomenen er nog toe bij om de ellende en de kans op het ontstaan van ziekten in het ghetto te vergroten.

De Joodse overheid ontplooide een daadwerkelijke activiteit om zo goed en kwaad als het ging de nieuwe inwoners onder te brengen. Iedere Joodse familie, die het kon, nam een paar vluchtelingen op. Het merendeel echter kwam in de

15