'Ik woon, zoals je weet, drie hoog'

25 november [1943]

Beste Annie,

Dank voor je brief, die ik met plezier las. Ik hoop dat jelui het goed maken. Ondergetekende is een klein beetje verkouden, maar met superol gaat dat wel weer over. Een pooslang was superol niet te gebruiken, wegens ijzer in het drinkwater, waardoor oxydatie optrad, maar sedert kort wordt het water gefiltreerd, zodat normale oplossing van superol weer mogelijk is. Het is hier hondeweer, de wind giert, de regen zwiept, ik lig des nachts onder een luchtkoker, ingepakt in het wol, als een Russische boerin, met baskenmuts op, tegen de wind, die vrij spel heeft. Overdag kan ik de modder ontwijken, ik heb gelukkig ook overschoenen, ’s avonds is het onbegonnen werk als men geen zaklantaarntje heeft: gelukkig heb ik er eentje en, hoera! een batterijtje in voorraad. Gekregen. Zo speelt het geluk nog weleens in mijn richting. - Van de week de grootste komedie van het jaar. De houders van Palestina-certificaten werden voor het vertrek naar Celle bij Hannover opgeroepen voor uitwisseling tegen Duitsers in Palestina. Aanvankelijk vijfhonderd, zodat slechts de twee eerste wachtlijsten als bonafide werden erkend; de twee andere als niet voldoende door documenten gesteund afgewezen. Trammelant; lange gezichten onder de zionisten. Onder de zogenaamde bonafide houders aarzeling: was er wérkelijk sprake van uitwisseling, of was er een sluwheidje in het geding? Men sprak van Aus-

56