dienstbaar te maken aan de belangen van de Duitse Wehrmacht (metaalindustrie, confectie). Er is pas besloten zestig procent van het personeel uit de huishoudelijke dienst naar de industrie over te hevelen, nu blijkt dat deze industrie rendabel werkt of kan werken. De Barnevelders zijn op het ogenblik de best gepriviligieerden, zij worden behandeld op de basis van Theresienstadt, maar zullen hier blijven. Ik vraag mij af of ik op dezelfde voet behandeld word. Theresienstadt schijnt wel gesloten. De gedoopten zouden de toezegging hebben dat ook zij niet uit het land gaan krachtens een overeenkomst van de synode, welke destijds de verklaring heeft uitgelokt dat zij niet naar het oosten zullen worden ‘abgeschoben’. Van de rest weet men niets. De strafbarak is nog niet halfvol op het ogenblik, zodat daar vooralsnog geen transportmateriaal huist.
De 7de november zat ik precies een jaar in mijn tegenwoordig verblijf. Tijd gewonnen. Van hen die mij destijds vergezelden of die na mij gekomen zijn, is er haast niet één meer hier. Allen op expeditie gegaan; nooit meer iets van vernomen. Eind vorige week invasie van Spanjaarden, Turken, Zweden, Zuidamerikanen. In mijn hoek zitten een aantal Turken en Spanjaarden, die de hele dag om het kacheltje klitten. De zindelijkheid is er niet op vooruitgegaan. Een drukte van belang. Spaans, Turks, Duits, Nederlands, Frans ratelt door elkaar. Soms ook een enkel woordje Russisch. De vice-consul van Nicaragua, die meegekomen was, met name Vigeveno, is een soort Spaanse Grande in uiterlijk: vierkante kop, kort zwart haar, keurig verzorgde grijzende baard. Hij is de
48