'Ik woon, zoals je weet, drie hoog'

gevallen van besmetting hebben voorgedaan, te bezoeken. De bewoners van deze barakken mogen echter vrij in- en uitgaan, naar hun werk gaan en andere barakken bezoeken. Het meest opzienbarende geval van kinderverlamming heeft zich voorgedaan in de roodvonkbarak, natuurlijk wegens het feit zelf. Ook roodvonk en difterie blijven heersen. Daarbij valt als bijzonderheid, dat je interesseert, aan te merken dat difterie veelvuldig voorkomt bij volwassen mensen boven de veertig, ook boven de vijftig. Je begrijpt zeker wel dat de stemming in het kamp, toch al slecht, er niet beter op geworden is.

Sedert de laatste tijd neemt de vermoeidheid onder de ingezetenen toe, ook de prikkelbaarheid. De energie raakt uitgeput: oude mensen sjokken langs de wegen, jonge mensen klagen algemeen over overwerktheid: de werkdagen zijn veel te lang. Ook het ongeduld der mensen verslindt energie: nu de oorlog naar het schijnt ten einde gaat, kan men niet meer wachten na de spanning, waarin men al zo lang geleefd heeft. Iedereen snakt naar het einde en iedereen stelt de vraag: hoe lang nog? Elke stoot vooruit die de Russen doen, doet de hoop opflakkeren dat het nog maar een paar weken zal duren; elke stilstand in de operaties wekt de vrees dat het toch nog maanden zal kunnen duren. Wat natuurlijk best mogelijk is en waarmede de voorzichtigen rekening houden. Mannen die geen vast werk hebben, slenteren verveeld door het kamp, in verfomfaaide kleren, met afgezakte gelaatstrekken. Abel Herzberg, Asscher, met zijn dochter aan de arm, zijn geregeld op pad: rust hebben zij niet, lezen kunnen zij niet in hun barakken, waar men

44