In Depot

slaat er zich het best en het moedigst doorheen. Bovenstaand decreet is klaarblijkelijk bedoeld als schrikaanjaging, maar wijst tevens op de verscherping van het regiem, dat Westerbork tegenwoordig behandelt als werkkamp en sedert kort de teugels strakker aantrekt.

zaterdag 18 december Gisteravond Joelfeest der ss in het oude gebouw van de Registratie. Een honderd mannen, allen op de voorgrond tredende s s-officieren van de Zentralstelle in Amsterdam en Den Haag, met hun vrouwen, aangevuld door de marechaussée van het kamp, hebben aangezeten. Zaal van top tot teen versierd met dennegroen, op het podium de Hakenkruisvlag naast de s s-standaard. Half elf was het feest uit. Officieel. Van Dam en zijn naaste vrienden hebben tot diep in de nacht feest gevierd en meer gedronken dan voor een normale omgang goed is. Dat is zacht uitgedrukt. Ook onder elkaar gevochten, zodat de geneeskundige dienst er aan te pas moest komen. Het hele kamp heeft op het Joelfeest gegokt: professor Moresco, die onder de Barnevelders kampeert, had voorspeld dat het Joelfeest niet zou doorgaan, op het laatste ogenblik zou worden afgelast, en in een adem verklaard, dat de oorlog 15 januari zou zijn afgelopen, Hij had zich reeds een zekere roem als helderziende verworven door een soort voorspelling ten aanzien van Barneveld: vlak voordat het besluit bekend werd om de Barnevelders naar Westerbork te zenden, had hij ‘een zwarte dag’ voor Barneveld gezien. Zou het nu ook met het Joelfeest uitkomen? Jonge jonge, als ’t ’s uitkwam, dan was de kans ook groot dat de oorlog 15 januari uit was. Er werd de laatste week over niemand anders gesproken dan over ‘ene Moresco’, wiens renommée transcendentale accenten begon aan te nemen. Tot het laatste toe stond men halsreikend, als gokkende bezoekers van een wedren de spurtende paarden, het Registratiegebouw in het oog te houden. Het feest is gehouden, misschien niet zo uitbundig en knallend, onder de indruk van de slagen, die het Duitse volk uit de lucht worden toegebracht, maar het is gehouden. Onmiskenbaar.

De reputatie van professor Moresco ligt tegen de vlakte. Zij die nog altijd op de telepathie hun hoop hadden gevestigd zijn een slechte ervaring rijker geworden: het is gevaarlijk degenen, die zich voor profeten uitgeven, te vertrouwen. Het Joelfeest is doorgegaan: dus geen eind van de oorlog op 15 januari. Jammer, afschuwelijk; want de mensen zijn zo moe, zo zat van de oorlog, van de smeerboel, waarin zij leven. Wanneer de oorlog toch op 15 januari uit was. Vele kampingezetenen hebben sedert het decreet op de inlevering, hun passen ingeleverd. Menigeen heeft zijn pas verstopt of clandestien het kamp uitgestuurd. Het decreet bleek slechts betrekking te hebben op passen en soortgelijke documenten, waaruit de nationaliteit speciaal blijkt.

236