In Depot

die met een der pakketten te juister tijd was meegekomen.

De koffie werd genipt en uitbundig geprezen. Echte koffie bestaat hier haast niet. Midden onder de koffie verhief zich een der gasten, ook een alt Kamp-Insass: ‘Meine Herrschaften, wenn ich ’mal eine Flasche apricot-brandy herbeischaffe.’ De gastheer doodkalm: ‘Ja, das könnten wir gebrauchen.’ Ik stomverbaasd. Vijf minuten later stond een toren van een fles met goudgeel vocht te flonkeren onder de lamp. Likeurglaasjes van kristal. Gepimpel onder een sigaret. Eersterangsdrank. De glaasjes werden in één teug naar binnen gegoten, alsof men dat zo gewend was. Verhalen van dronkemansgelagen in het kamp. De jarige vertelde mij later: de flessen drank worden door inkopers van het kamp meegebracht. Vanmorgen verhuisd, naar barak 83. Moesten collectief verhuizen, omdat barak 85 bestemd is voor ‘witte Joden’, Christenen, die Joden hebben geholpen en die dezer dagen uit het strafkamp Ommen komen. Barak 85 is reeds afgerasterd met prikkeldraad. Grote uittocht per kruiwagen. Iedereen moest zijn matras meenemen. Alle mannen en vrouwen waren hun eigen kruiers: weer eens, voor de zoveelste keer, een verstoord mierennest. Inclusief de matras, maken mijn bezittingen tegenwoordig drie kruiwagens uit. Ik gevoel mij bijna plutocraat. Wij hebben een grote zwijnerij aan lege jampotten, afgedragen of enkele pantoffels en schoenen, oud brood, bussen, dozen, papier nagelaten, waartussen een paar vergeten begonia’s of geraniums staan te prijken; maar < we hebben > de spijkers uit de balken en wanden getrokken, wegens de grote schaarste aan dit artikel, met een of twee nijptangen, die van hand tot hand gingen, en ze in barak 83 weer ingeslagen met een of twee hamers, die van hand tot hand gingen. Barak 83 lijkt precies op barak 85 en ieder van ons heeft zijn oude bednummer teruggekregen, zodat wij direct ingeburgerd waren. Heerlijk zo direct op je gemak te zijn. Ik bewoon bed no. 439.

We zijn er anders cultureel op vooruitgegaan: het washok van 83 heeft zwartgelakte ijzeren klerenhaken, zodat we onze pyama’s en handdoeken behoorlijk kunnen ophangen. Zeker door een rijkaard geschonken.

Maar van de vierentwintig vensters in de openslaande ramen zijn er zeventien stuk, zodat de tocht vrij spel heeft.

maandag 13 september Gisteren in het badhuis over de afscheiding tussen twee cellen: ‘Zeg, Jaap, ik sta op de T-lijst.’ ‘Ik ook, - ik ga dinsdag op transport (naar Auschwitz).’ Actuele wrangheid. Er wordt nog altijd gesjacherd om de Duizend-lijst. Kampingezetenen, die op de lijst waren geplaatst, zijn er weer van afgevoerd, teneinde plaats te maken voor anderen, die waren vergeten en die onvervreemdbare rechten hadden om er op te komen. Van het oude personeel van de Joodse Raad is dertig percent op de lijst gebracht. Zij die uitgekozen zijn voor de eer

157