DE DICTATUUR VAN HET PROLETARIAAT.
Het schilderachtige Roode Plein te Moskou draagt in zijn gigantische weidschheid den stempel der romantische middeleeuwen. Het Kreml, met zijn grijze, prachtig-gekanteelde muren, is naar zijn karakter een antieke fortificatie van het despotische rijksgezag, dat zich daar voor het met geweld neergebogen volk terugtrok en veilig waande.
Op het hoogste punt van deze vesting, die een koninklijk uitzicht geeft over Moskou — en tegen den buitenkant waarvan thans het mausoleum van Lenin steunt, — zetelt Stalin, de tweede proletarische dictator van de Unie van Sovjets. Deze dictator had zeker geen zetel kunnen kiezen, die beter aan het karakter van de functie van dictator beantwoordt dan het Kreml. Maar anderzijds kan degeen, die zich als dictator opwerpt, — want dat heeft Stalin gedaan, in tegenstelling tot Lenin, die eer tot dictator geroepen werd, — zich moeilijk onttrekken aan het bewustzijn van heerschers-macht, dat zeteling in een despotiek bolwerk als het Kreml onontkoombaar wekt. Wie, staande vóór het Kreml, opziet tegen de hooge, ongenaakbare muren, waardoor de staatsmacht als vanzelf strengst centralistisch karakter aanneemt, moet tot het scherpe besef komen dat de figuur, die daarbinnen den scepter zwaait, daar slechts kan huizen bij de gratie van zijn eigen geconcentreerde en gesloten natuur, die zich tot Kreml niet slechts u i t e r 1 ij k aangetrokken gevoelt, doch daarvoor de kenmerkende k a r a k t e r-eigen-schappen bezit. De dictaten, die Stalin over het Russische