Van sikkel en hamer

20

Desniettemin heeft het Vijfjarenplan een volstrekt-eigen karakter. De volledige naam van dit plan is Vijfjarenplan van Socialistischen Opbouw.

De bolsjewisten, die het plan aan de wereld met — in vele opzichten gerechtvaardigden — trots voorhouden, kenschetsen het als een stuk socialistische Planwirt-schaft. Het is hier de vraag, wat men onder socialistische Planwirtschaft verstaat. Van werkelijke Planwirtschaft, in den zin van een mathematisch onaantastbaar plan, dat op hechte pijlers steunt, zooals de orthodoxe Marxisten zich de voorziening van een perfecte samenleving denken, kan hier bezwaarlijk sprake zijn. Het is niet een plan, dat, rustend op een hoog technisch-industrieel niveau, als het onwrikbaar fundament van den staat, in de behoeften van zijn burgers voorziet op zoodanige wijze, dat het belang van elk hunner voldoende tot zijn recht komt, gelijk het doel is van socialistische Planwirtschaft. Voorloopig is het niet anders dan een goedgevuld schema, dat als taak heeft het leggen van het fundament zelf, waarop de vestiging van een communistisch en staat eerst mogelijk zou zijn. Het Vijfjarenplan is derhalve inderdaad een zoo goed mogelijk georganiseerd program tot het bouwen van een sterken modernen staat, uitgerust met de technische en industrieele instellingen, die Europa en Amerika reeds bezit.

Ofschoon het Vijfjarenplan zooveel mogelijk rekening houdt met factoren, die binnen den gezichtskring vallen, zoo is gebleken dat er bij den tegenwoordigen stand van het vraagstuk zooveel onzekere factoren zijn, dat de grondslag ervan in den loop van den tijd aanzienlijk moest worden gewijzigd en het onderling verband ervan aanzienlijk is verstoord. Afgescheiden van de principieele vraag, of er inderdaad een staatkundig verband mogelijk is, waarin met wiskunstige zekerheid productie- en consumptiekrachten tegen elkaar kunnen worden afgewogen, zoo staat vast dat de onzekerheid van verscheidene factoren schuilt in de achterlijkheid der Russische samenleving, waaraan de bolsjewistische regeering eischen stelt, aan welke deze vooralsnog niet kan voldoen.

Zoo gaat het plan, niet op grond van de feitelijke resultaten van een gevestigden en terdege bekenden bedrijfsgrondslag, doch louter op grond van een fantastisch economisch desideratum uit — van regelmatige verlaging van de productiekosten