DE POSITIE VAN DE VROUW.
CLUBGEBOUW TE MOSKOU VAN DE FABRIEK „KAOETSJOEK”.
waardeering over heeft voor het opheffen van de gezinslasten, die op haar schouders zijn geladen. Het moeilijkst gaat natuurlijk de vrouw ten plattelande met haar overgeleverde oude begrippen tot de nieuwe verhoudingen over. De jeugd echter, die van haar prilste bestaan gevoed is met de idealen van den staat, zich hartstochtelijk verdiept in de moeilijke problemen, die de Sovjetstaat dwingend stelt, voor wie het eigenlijke leven ligt buiten het gezin, aanvaardt in het algemeen de nieuwe samenlevingsvormen gaarne en beschouwt het oude huwelijk eerder als een belemmering, dan als een bevordering van haar maatschappelijke bezigheid. Jongen en meisje, man en vrouw, leven tezamen midden in de maatschappij, in de fabriek overdag, in de club des avonds.
In weerwil van het bovenstaande is de conclusie niet gewettigd, dat in Sovjet-Rusland het gezin zou zijn uiteengevallen. De banden ervan zijn zeker aanzienlijk verzwakt, in de eerste plaats doordat het kantoor, de fabriek, de werkplaats de aandacht van het gezin afleiden, maar zeker ook doordat het privaat bezit, een sterke prikkel tot gezinsvorming, den genadeslag heeft verkregen; voor een belangrijk deel ook doordat er zich volstrekt andere, minder
bindende sexueele normen in het leven van man en vrouw hebben gedrongen;_
maar desondanks krijgt men toch den indruk, dat het gezin in Sovjet-Rusland nog steeds den grondslag vormt, waarop de staat steunt, dat er in ieder geval sprake is van een normaal gezin, waarin de band tusschen man, vrouw en kinderen, ofschoon losser, zeker niet verbroken is.
* *
*
De sexueele wetten en verhoudingen werpen verder licht op het gezins-vraagstuk. De wetten geven man en vrouw dezelfde rechten. Beiden zijn moreel gedwongen tot dezelfde maatschappelijke plichten; daaruit vloeien dezelfde sociale rechten voort. In dit opzicht is Sovjet-Rusland, men moge over het beginsel denken gelijk men wil, zeker consequent. De omwenteling, die Sovjet-Rusland op dit terrein heeft gebracht, is zeker wel van den meest-ingrijpenden aard. Zij heeft over de geheele wereld begrijpelijk de pennen in beweging gebracht.
De eerste huwelijkswetten in den Sovjetstaat werden in Juli 1918 uitgevaardigd en werden, na een ervaring van negen jaar en na een grondige bespre-88