Russische reisschetsen

VAN HET ECONOMISCH OORLOGSFRONT.

DE STUWDAM VAN DNJEPROSTROI IN AANBOUW.

blijven bij Duitschland, dat in 1930 300.000 millioen kw. produceerde, evenals bij Amerika, dat 113.000 millioen kw. voortbracht. Indien Sovjet-Rusland er in slaagt zijn plan te verwezenlijken, dan zou het per hoofd der bevolking over nog slechts 163 kw. beschikken tegenover b.v. Amerika 942, Canada 1015, Noorwegen 2988. Het ligt echter in de bedoeling der Sovjetregeering na voltooiing van Dnjeprostroi een nieuwen dam voor een electrische centrale van een millioen paardekrachten in den Wolga bij Samara te bouwen en ook een in het Baikalmeer, eveneens voor millioenen paardekrachten.

Dnjeprostroi is niet het eene economische tooverwoord, dat de Russen uitspreken. Traktorstroi, wie dezen naam uitspreekt, roert bij den jongen Rus een andere teere snaar aan. Wij hebben te Charkow Traktorstroi bezichtigd, een fabriek van 130 millioen roebel. Een reusachtig complex fabrieksgebouwen, waarin men o.a. één onafzienbare zaalruimte vindt, waar 1200 geruischloos loo-pende draaibanken staan opgesteld. Den lsten October 1931 heeft het meedoogen-loos „loopende band”, waarover Ilja Ehrenburg in „Het leven der auto’s” zulke rake opmerkingen maakt, maar ten onrechte alleen voor West-Europa, den eersten tractor afgeleverd. Jaarlijks moet zij er 50.000 leveren. Traktorstroi verliest echter haar bekoring onder de opkomst van nieuwe economische sterren, waaronder ook andere groote industrieele centra als Nizjni-Nowgorod, Rostow, Stalingrad en Iwanowo-Voznesjensk hebben te lijden.

Magnitostroi, — is de betooverende klank van een reeks hoogovens, die thans in de ruige wildernis van Azië, op de steppen van het Oeralgebied, worden gebouwd tot een geraamde som van 800 millioen roebel en die als het machtigste werk worden beschouwd, totnogtoe in Rusland gebouwd. T s j e 1 j a-b i n s k, — een andere economische ster van de eerste grootte in den Oeral: een electrische centrale voor de ijzerindustrie van het Zuidelijk gedeelte van den Oeral, Koesnetzkstroi, — een derde.

Opmerkelijk is dat de industrialiseering van Sovjet-Rusland zich in Oostelijke richting beweegt, naar den Oeral, den Kaukasus, Siberië, naar het rijke erts- en kolenhoudend gebied.

Electriciteit, staal, steenkolen, werktuigen, — dit is de kringloop van het Russische denken op het oogenblik.

Dit jaar moeten geheel of gedeeltelijk 518 fabrieken, mijnen en andere acono-

42