einem Brautpaar, das sich noch vor der Hochzeit zu viel Freiheiten erlaubt.
87. Challes. Man sol kodesch horche an grousse challes gewennen Men moet Kodeschborche aan grote challes wennen. Bet: Men moet zijn eisen niet te laag stellen, men moet niet al te bescheiden zijn. Kodeschborche H. Hakadosch baruch hu = De Heilige, geloofd zij Hij. Challes zie Challe 84.
88. Challesch. Mach mir nit challesch.
Maak mij niet misselijk. Vgl. Challosches. Challesch H. challasch = zwak. Betekenisontwikkeling van H. zwak naar Jiddisch misselijk, vervelend. Subst. challeschkat = een onaangenaam mens.
89. Challosches! Misselijkheid, afkeer.
Exclamatie, waarmee afkeer wordt aangeduid. Ik moet daar niets van hebben. Ik wordt daar misselijk van. Vgl. Isch krieg er es challosches von = Ik word er misselijk van.
Challósches H. challaschut = zwakte.
90. Chammer. E chammer friert in tammus.
Een ezel heeft het koud in Tammus. Bet: Een domoor heeft het zelfs in de zomer koud, d.w.z. Omdat het zomer is, maakt hij de kachel niet aan, al is het koud. Chammer H. chamor = ezel. De typische benaming voor een dom mens. Tammus: vierde joodse maand, midden in de zomer, Bron: Talmud, Schabbat 53a, waar het gezegde voorkomt, echter in de letterlijke betekenis. Weill 1031.
91. Chammer. Ungleisch wo der chammer schteit.
Het hangt er van af waar de ezel staat. Bet: Alles hangt af van de omstandigheden. Woordspel tussen H. chamor = ezel en Ar. chamar = wijn. Dus: chammer in de stal? of in de kelder? M.J.V. 1900 p. 122. Bernst. 109.
92. Chammer. Wer e chammer is, moss hei fressen.
Wie een ezel is, moet hooi vreten. Bet: Wie dom is, moet met weinig tevreden zijn. Hei D. Heu. Bernst. 27. Bist du a beheijmu, kei־ze schtroj.
47