Jerosche

nooit haast, al heeft hij het nog zo druk. Matzetaag- = matzedeeg. D. Teig. Tendlau. 194. met andere formulering en betekenis. Zie vorig nummer.

620.    Mechabbed. a. Ich bin dir mechabbed. b. Ich bin dir mechabbed.

a.    Ik doe U de eer aan. Formule waarmede de schammesch (ongeveer koster) de erefuncties (mitswes) in schul aanzegt. De parnes of mijnheer X. is U mechabbed met____

b.    Met klemtoon op dir: ironisch. Ik gun U de eer; d.w.z. ik schuif deze onaangename taak liever op een ander af. Mechabbed zijn: eren, deelwoord v.H. kabbeed.

Schprichw. S.E.V. 18. Dir bin ich megabbed mit der harle (harle = grootvader, van har = Herr, Westjiddisch). V.P. 202. - Jüd. Lex. V 1261 s.v. Kowed. - Tendlau. 900. - Voor harle zie ook: Weill pag. 72.

621.    Mechoref. Er is mechoref un meggaddef.

Letterlijk: Hij smaadt en lastert. Bij kritiek op chäsen, die in het Hebreeuws zinstorende fouten maakt. Voor het Jiddisch typerende combinatie van Hebr. deelwoord met vorm van het Nederlandse (Duitse) werkwoord ״zijn”. Zie verder inleiding § 5, no. 7. De uit-drukking is ontleend aan Ps. XLIV, 17. - V.P. 203.

622.    Mechiele. Mechiele praajen.

Vergiffenis vragen. Speciaal ook na de teiere (H. tahara == reiniging van het lijk) spraken in vele gemeenten de leden van de chewre kadiesche (= Heilige Vereniging, begrafenis vereniging) het volgende of ongeveer het volgende:

״Rebbe Pelounie Almounie (= N.N.) mir hobben unsere pflischt getön. Wir praajen dir mechiele. Hobben wir dir etwas liegenaj (== eig. tot schande, hier: in strijd met de verschuldigde eerbied) geton oder dir nit mit kowed behandelt, sei es uns mouchel (= vergeef het ons). Un weiter sogen wir dir die chawrusse (= gemeenschap) uf.”

In Den Haag bestaat dit gebruik nog en luidt de formule als volgt; als er niemand bij het sterven aanwezig was: ״De ansjei Chewre Kadiesche (de mannen van de Heilige Vereniging) un isch, bitten dir mechiele, dass wir uns nischt mis-asseik gewesen sein bemiessössecho (bij uw dood) oder wen etwas vor gef allen is betaharössecho (bij Uw tahara)

152