Jerosche

Braatbard 1740-1752 in: 48ste Jaarboek Amstelodamum, pag. 131, par. 67. Bewerking door L. Fuks. Tendlau. 382.

De Amsterdamse variant: Ganz Marken uf e nodelschpitz, werd gebruikt bij oplopen in de jodenhoek. Hier was de juiste betekenis reeds vervaagd.

456.    Kille. Von sou’n kille bin isch parnes.

Van zo'n gemeente ben ik het hoofd. Denigrerend tegenover de groep, die men leidt. Berust op anekdote.

457.    Kimpet. E kimpet un e schleschte broscht.

Een kraambed en een slechte borst. Bet: Een dubbele ramp. Vgl. Een ongeluk komt zelden alleen. Kimpet D. Kindbett = kraambed. Vgl. Kimpetterin = kraamvrouw. Broscht D. Brust. Tendlau. 626. E Kindbett un e böse Bruscht. - Bernst. 237. Nach der Kimpet noch a bejse brüst. Broscht oorspr. mhd. brast = Kummer.

458.    Kimpet. Wie in saan memmes kimpet (var. Das hot er in s’n memmes kimpet nit gehot).

Als in het kraambed van zijn moeder (var. dat heeft hij in zijn moeders kraambed niet gehad. Bet: Als in luilekkerland. Memme = moeder. Tendlau. 603. Er hot es in seiner Mämmes Kindbett nit besser gehabt.

459.    Kind. E kind e messer, e patsch is besser.

Een kind een mes, een klap is beter. Geef het kind liever een klap, dan hem een scherp voorwerp in handen te geven. Patsch D. Patsch = klap. Ook: partsch. Weinr. Staplen. Kurl. J. 226. Gib mir e messer, lek im m. is besser.

460.    Kind. E beis kind moss eppes zu hobben. Var. Een beis kind kriegt toppelt cheilek.

Een stout kind moet iets toe hebben (var. krijgt dubbel deel). Bet: Aan een moeilijk kind moet men bij de opvoeding dubbele zorg be-steden. Alleen straf werkt niet op voedend. Beis. D. böse. Eppes = etwas. Toppelt cheilek = dubbele portie. Gl. v. N. ed. Kaufm. blz. 6. Den ein Mensch der ein beis kind hot, tut bei ihm un helft ihm beis, gimel pe'omiem (twee, drie maal).

120