327. Hei. Die hei vor die woow schpören.
De ״hei׳* voor de ״woow" sparen. Bet: Zich vergeefse moeite besparen, iets overbodigs achterwege laten. Hei en woow: vijfde en zesde letter van het Hebr. alfabet = He en waw.
V.P. 147/8. en 156. met zeer gezochte verklaring. - Tendlau. 78. Spar mir die Hee und die Wow. - Weill no. 167 gelijk aan Tendlau. -M.J.V. 22e Jg. Heft I, noot bij blz. 15. Ess kan Kügl, ersporst d'n Bronfe. Spor dir de He vor de Vav. - Idem, 1922, pag. 31. Erspor ich die Olef un die Wow.
Pesachiem 5a: Als de waw van וביום השמיני er niet staat, behoeft de ה van הראשון er ook niet te staan. Als de Tora dus die ו zou weglaten, dan kon zij de ה ook weglaten. (Zij spare dus de 1 voor de ולא לכתוב (ה רחמנא לא ו״ו ולא ה"א. Toen men niet meer wist, waaraan het gezegde ontleend was, verwisselde men de volgorde der beide letters, zodat ze in de volgorde van het Hebr. alfabet kwamen te staan.
Zie V.A. II no. 7 pag. 97, 98 artikel van J. H. Duizend.
328. Heiben. Der versseilt sein heïben un leigen.
Hij vertelt zijn opstaan en liggen. Verbasterd tot: Heiben un Leiben. Bet: Hij vertelt zijn intiemste dingen, nl. zijn opstaan en zijn naar bed gaan. Versseilen = D. erzählen. Ook bij Gl. v. H. herhaaldelijk in deze vorm met ״ver".
V.P. 36. Z’n heiben un leigen; verklaring aldaar foutief. Heiben — D. heben. Leigen = D. legen. V.A. no. 11. blz. 176. met Leiben i.p.v. leigen.
329. Heiwel. Man sol von e heiwel kaan kedösche machen.
Men moet van iets onbelangrijks niet iets heiligs maken. V.P. 155. Verhollandst: ״Men moet van ,n heiligheid geen hewel en van ,n hewel geen heiligheid maken." Kedösche zie 488.
330. Hekdesch. Es hekdesch is angezonden.
Het gesticht is in brand gestoken. Bet: Alles is in rep en roer. Hekdesch (oorspronkelijk) = aan de tempel gewijd, later: gesticht voor oude lieden of andere instelling van liefdadigheid. Angezonden - sterk deelw. van anzinden. D. anzünden. Het sterke deelw. is zuidwestduits. Paul D. W. Anzinden - aansteken, in brand steken. Vgl. anzinden van het sabbatlicht. V.P. 156. ,s heqdeish is angezunden.
95