Jerosche

trachten te brengen. Hier spreekt de ghetto-angst voor de potentiële vervolger. Schmeicheln = vleien. Jiddisch ook lachen zie 256. Schmad-den zie 963.

286.    Goj. Man sogt nit goj, wo'n ger bei schteit. Var. Man nent kaan ... Men zegt niet ״goj”, waar een bekeerling bij staat. Bet: In het huis van de gehangene spreekt men niet over de beul. Ger. H. = ger. In het algemeen: vreemdeling; ook: niet-Jood, die tot het jodendom is over-gegaan. Bernst. 64. Far e gejr tur men kejn goj nit schelten (weil der Neubekehrte sich mit seinem frühem Glaubensgenossen noch immer solidarisch fühlt"). Cf. Raschi op Ex. XVIII, 9. - Sanhedrin 94a: Zoals het spreekwoord luidt: een bekeerling - tot tien geslachten -moet gij over geen Arameër (zijn vroegere geloofsgenoot) in zijn bijzijn minachtend spreken.

287.    Göje. Tomer jou hot die goje e boks an (var. der goj).

Misschien ja heeft de vrouw een broek aan. Var .Tomer jou hot die katz klompen an. Bet: Misschien is het wel het tegendeel van wat we denken. Vgl. Schijn bedriegt. Absusievelijk vaak: Misschien valt het mee. Tomar H. tomar, terminus technicus in de Talmud, waarmee men bij voorbaat ingaat op een eventueel tegenargument. Tomer = gij zoudt kunnen zeggen. Vandaar: ״tomer omgekeerd en ״tomar umgewandt”. Misschien heeft de vrouw een broek aan d.w.z. misschien is het een verklede man. Men moet er rekening mee houden, dat de vrouw eerst in de 17e eeuw een broek ging dragen. Vgl. Zij heeft de broek aan. Stoett. - Boks = broek, uit het n.d.d. Goje vrouwelijk van Goj zie 277. V.P. 302. Toumar jou; toumar umgewandt. - Tendlau. 309. Tomer ja. -Tendlau. 843. Rewe, toomer umgekehrt. - Tendlau. 843. Rewe, toomer jo hat die Goje Buchsen an.

288.    Göjem. Wo gojem auf einander schlagen, dou sol kaan guter jid sisch wagen.

Waar niet-Joden op elkaar botsen, moet geen goede Jood zich wagen. Bij conflicten tussen niet-Joden dienen Joden zich op een afstand te houden. Waarschijnlijk niet oud. Het oude Jidd. woord voor wagen = sich derwegen. Zie no. 508. Wer sein kop wil halten ganz, enz.

87