Terug uit de Hel van Buchenwald

Minimier hebben den dood van meer dan 5.000.000 menschen op hun geweten .... afgezien van de vele millioenen Duitsche mannen, die zij door den oorlog in den dood hebben gejaagd en van gedurende den door bun schuld ontketenden oorlog bezweken vrouwen en kinderen.

In de paar weken, die ik. nu in Nederland ben, heb ik gelegenheid te over gehad, om de reactie daarop bij den landgenoot te kunnen waarnemen. Het is eer regel dan uitzondering, wanneer de gemiddelde Nederlander als zijn oordeel uitspreekt, dat er nog ettelijke millioenen Duitschers voor de bijl moesten worden gebracht, eer aan de gerechtigheid zou zijn voldaan. Er zijn onder ons zelfs consequente lieden, die geen Duitscher meer in het leven kunnen laten. Oud en jong dient van de aarde te worden weggevaagd, meenen zij, voor wij zekerheid hebben, dat ons nageslacht door deze „geboren misdadigers*’ niet op dezelfde schaal als Himmler toepastc, zal worden mishandeld en uitgemoord, „Smoor de babies in.de wieg, en hang den laatsten Duitscher op", is de aansporing, die ik meer dan eens, ook van beschaafde langenooten, heb gehoord.

Ik begrijp deze reactie. Maar het laatste wat ik zou wenschen is, dat zij door dit geschrift zou worden aangewakkerd.

Men zal mij niet verdenken van pro-Duitsch-zijn en evenmin van medelijden met degenen, die voor den oorlog en zijn gruwelijken nasleep in de concentratiekampen verantwoordelijk zijn. Ik mag er aan toevoegen, dat ik ook niet tot de zachtmoedigen en al-tc-snel-vergcvensgezinden behoor. Welnu, ik verklaar met nadruk en overtuiging, dat op het Duitsche volk geen wraak mag worden genomen voor wat het schuim der Duitsche Natie de wereld in het algemecen, doch in niet mindere mate Duitschland heeft aangedaan.

Geen wraak!

Geen vergelding van beestachtigheden met beestachtigheden.

De schuldigen moeten worden gestraft. Onbarmhartig zwaar gestraft Velen hebben de galg verdiend en het zou een hoon aan hun slachtoffert zijn, indien zij deze konden ontloopen. Maar hun misdaden mogen niet gewroken worden aan het Duitsche volk. Het draagt collectieve verantwoordelijkheid voor wat zijn Nazi-leiding aanstichtte. Het is niet andert dan rechtvaardig, wanneer het er voor boet. Bij het Duitsche volk moet schuldbesef worden gewekt. Het moet tot een menschwaardig peil worden opgevoed. Het moet werken om een deel der materieele schade in de bezette landen aangericht te vergoeden. Het moet leeren zich te schamen. Maar wij moeten de verleiding weerstand bieden tot Nazi-peil af te dal«t door honger of uitputting over het verslagen en vernederde Duitsche volk te brengen.

Wie moeite heeft zijn verbittering te bedwingen en de neiging voelt aan wraakgevoelens toe te geven, moge zijn bezinning hervinden, als ik hem

44