Terug uit de Hel van Buchenwald

„Gartnerei" het kamp weer werd binnengesleept, die, nadat hij even had stilgestaan, zoo met den gummiknuppel was bewerkt, dat een paar van zijn ribben ernstig beschadigd waren.

Een hellc-bedrijf is ook de spoorwegaanleg. Hierbij werden de gevangenen van 's morgens zes tot 's avonds half zes voortgejaagd. Schop en houweel mochten geen oogenblik rust hebben. Dan waren er ook nog de bouw-commando's, ook belast met het opruimen van puinhoopcn. Lichter werk vonden de gevangenen in de kleermakerij, schoenmakerij, kousenstopperij en bij het houtsprokkel-commando.

Tot de zware commando’s moesten ook de keukendiensten gerekend worden, De voedselvoorziening voor 48.000 man, hoe klein de porties ook waren, vergde heel wat van het personeel.

Dit was zeer in het bijzonder ook het geval in het ziekenhuis-bedrijf. Van wie hier als artsen, verplegers of zaalknechten diensten hadden te verrichten, werd meer dan het uiterste gevergd. Zij hebben zich, voor-zoover mij bekend zonder uitzondering, volkomen aan hun taak gegeven.

Lichte gevallen van ziekte kregen zij niet te behandelen. Gedurende het laatste jaar werd niemand met minder dan 39,5 graden koorts opgenomen.

De arbeidsbeurs.

Het kamp Buchenwald had een arbeidsbeurs, die er zijn mocht. Alle 120.000 gevangenen, die het kamp gepasseerd zijn, vindt men in de werk-registers van dit .Commando" genoteerd.

Het was hard werken bij deze administratie. Werd b.v. om 1 uur door den „leider van dienst" uitgeroepen, dat 2000 man voor transport zoo en zoo om 5 uur moesten afmarcheeren, dan was het zaak, vóór dien de lijsten nlfet de namen dezer 2000 man samen te stellen, en te zorgen, dat ze gekeurd werden en zoo mogelijk voorzien van werkkleeren.

Nu waren dit spoedgevallen, die echter den laatsten tijd herhaaldelijk voorkwamen. Maar ook het samenstellen van transporten, die pas dag^n later zouden vertrekken, vereischte hefele dagen hard werken.

Niemand wilde graag op transport. Wie voor een „doodentransport" was aangewezen, d.w.z. ingedeeld werd bij een werkcommando, waarvan de meesten na eenige maanden of een paar jaar door uitputting den dood zouden vinden, deed zijn uiterste best om er af te komen en wat hij aan kruiwagens had, werd in beweging gezet om den naam afgevoerd te krijgen. Van Ongestoord doorwerken was onder deze omstandigheid bij de administratie geen sprake.

De arbeidsbeurs was er ook verantwoordelijk voor, dat alle gevangenen, behalve de zieken, bij het één of ander tewerkgesteld waren. De controle

9