Schetsen, deel 3

PHILOSOFIE VAN EEN TRAMPAARD.    57

„Ik weet niet waar ik sterven zal."

Ik weet het wel. Het is een wijsgeerige gewaarwording. Ik sterf in den stal, op straat of bij den vilder. Ik klaag niet.

Dikwijls lach ik mijn koetsier uit, die van zeven uur ’s morgens tot twaalf uur ’s nachts leidsels vasthoudt. Ik werk geen zeventien uur. Per slot van rekening is ’t ons allebei om voer en stalling te doen.

Zou ik gelukkiger zijn als ik op den bok stond?

Ik draaf van den Dam naar den Amsteldijk, van den Amsteldijk naar den Dam. „Zijn leven te richten naar een overtuiging is wel mooi: te gaan in een vast stelsel, leidend en vóór-op, met, achter, in de lichtprojectie, de door u aan-gedane meewillenden; maar is het niet wonderlijk stillend en gelukkig-makend, te bedenken, dat een even hooge levens-hoogte als die in aktief overtuiging-doen, als die in straffen geestdrift, wordt opgesteld, ook langs de zoete bochten van Koningsplein en Vijzelstraat wordt bereikt?"

Dat zei Van Deyssel in November. Ik herhaal het met kleine variatie. Ik herhaal wat hij verder zegt: „Om deze overwegingen ben ik dus verheugd nu te weten en te kunnen mededeelen, dat ook het leven buiten overtuiging, binnen (Van Deyssel schreef hier: buiten) vaste stelsellijnen kan voeren in den hoogen staat, die de sanktificatie inhoudt van, die de keur van het opperste drukt op de levenswijze waar langs hij wordt bereikt.”

Daarom kan ik met wijsgeerige gelatenheid zeggen : „O, zie aan, mij arme gelukkige, zie mij tusschen twee rails staan.” *).

Verliefd was ik nooit. Ofschoon ik het met Darwin eens ben, dat „Keuschheit ungeheuer viel Selbstbe-

‘) Het is in deze houding, dat Breitner mij schilderde.