EN WILLEM KEER TERUG.... 75
stelend, niét inslapend, zeide ’k zeer vele malen tot troost van mijzelven: Laat hem begaan, laat’m zoeken en werken. Eens daagt dedagdat-iederestantjeskaars op z’n nachtkast verbruikt, z’n rok an ’n kellner leent, z’n broeikassen en serres met straatklinkers bekeilt. Eens herschemert de avond, dat-ie ergens door ’n donkere gang naar ’n kleekamer stapt, z’n schminkdoos opensluit, z’n koffer ontpakt. Eens — misschien, misschien! — als-ie de knechtschap van die „volle zalen”, als ’n held van zich zal werpen, kan-ie, móét-ie tot ’t eenvoudig Weten geraken — hij, de intellectueele Speler — dat noch Shakespeare, noch ’n ander tooneeldichter z’n fantasie boetseerde, z’n figuren tot leven sloeg, om bij kaarsjes te worden voorgedragen — eens zal-iepijnlijk glimlachen om dat succes dat van den t o o n e e 1-dichter 'n clown, van het t o o n e e 1-gedicht (druk op dat t o o n e e 1, Willem!) ’n oleographie, van de tooneel-verbeelding ’n misdadige bespotting maakte — eens zal-ie meevoelen dat een t o o n e e 1-speler z’n voeten op het tooneelenop niets anders dan het t o o n e e 1 moet planten, dat de ontschuldiging, meer nagebauwd, nagezwetst, nagewauweld, dat je in de werkelijkheid van ’t tooneel, ’t tooneelleven, de tooneel-decepties je illusies verliest, ’t aanhooren niet waard is. Wie bevreesd is voor eeltige knuisten, moet luxe-broodjes kneden, in plaats den voorhamer te han-teeren. Wie z’n nagels soigneert en z’n handjes in parfum kweekt, ontwijke den Arbeid. Eere den spelers-van-de-daad, den kleinen, hard-werkenden, beschimpten, die zich aan ’t vuur branden. Eere hun allen, acteurs en actrices, daglooners van de planken, nijvren beoefenaars van ’n métier, eere ook (hier een weinig douceur voor mij zelf) den schrijvers-voor-’t-tooneel, die bij het afstaan van elk nieuw stuk aan ’t heerlijkst-kunstlievend publiek der wereld, mèt de