Schetsen, deel 11

MUZIEK.    95

een der opperste uitingen der ziel. In Den Haag en Scheveningen, lutteputtig deel van de wereld, in Den Haag en Scheveningen, ongerekend de thuisgeble-venen, een dikke duizend van die menschen, die op ’t spitsje van hun tong genoemde opperste uiting proeven en herproeven. Hoe komen die opperste-ziele-proevers uit de lucht vallen? Waar zitten ze anders? In het gewone leven is het zoo zielig-zelden dat je menschen met ziel ontmoet. In het muziekleven is ’n mensch met gebrek aan ziel als Falkland uitzondering. Hoe zit dat ? Hoe kun-je ’t verklaren ? Wat genieten ze? Er gaat, laten we zeggen, een symphonie van Beethoven, de zèvende, of wat anders. Niemand weet wat Beethoven met die symphonie bedoeld heeft. Op het programma staat Zevende symphonie van Beethoven. Op het programma staat niets anders. Men kan niet zeggen of Beethoven levensvreugde of levensverdriet, avondschemering of ochtendglanzen, zonsopgang of violetten zonsondergang in zee, in zoete klanken heeft willen uitdrukken — men kan zijn verstand of zijn gevoel niet als een puckhondje an ’n touwtje achter Beethovens schepping laten aanloopen. Want de paar woorden, die noodig zijn om van de symphonie een gezond-sprekend ding te maken, ontbreken. Men staat voor een charade, voor een lieve charade, voor een meeslepende charade — te wéten komt men niet. In weten verdiepen zich alleen de duizenden Haagsche, Scheveningsche of Amsterdamsche ziele-proevers, die muziek, die énkel muziek is, verstaan. Wat hooren ze? Wat zien ze? Ik heb pas bij een juffrouw gewoond, die geesten zag, die geesten hoorde, die het onzinnelijke verstond en daarentegen ongevoelig was voor de rauwte van balletjes gehakt, die wij lieten staan, visch rood op de graat positief gaar waarnam, en den rook in het huis die ons van de prettige