Oorlog en Joden

meer zijn, ze voor een ruim tijdsbestek, weer opgenomen kunnen worden in de gemeenschap. Maar dat is geen oplossing, doch slechts een tijdelijke verschuiving van het probleem.

Want laten we toch eerlijk zijn, ook in ons eigen belang, en moedig de feiten onder de oogcn zien. Fel en duidelijk werd de scheidingslijn getrokken, rood gekleurd met ons bloed en dat onzer kinderen.

Wie hier niet een leering uit trekt, is ziende blind. Hier herhaalde zich de eeuwenoude waarschuwing en zoo anderen hem niet begrijpen willen, een ieder drage de verantwoordelijkheid voor zichzelve.

Treffend werden wij, Joden, er aan herinnerd, hoe we ons Jood-zijn hadden vergeten, het de rug hadden toegekeerd en dat was laakbaar. Want dan had onze heroieke en smartelijke lijdensweg geen zin en geen inhoud gehad, ja, dan zou hij zelfs een parodie zijn geweest.

Indien het, aan het thans levende geslacht, wel vergund ware geworden op te gaan. of te verdwijnen, dan ware de geheele geschiedenis van Israël een nuttelooze, een onlogische tragedie geweest en historie is nimmer onlogisch.

Indien verdwijning de bedoeling geweest was, dan had die reeds lang geleden plaats gevonden. En juist het tegendeel, juist de handhaving valt, door alle eeuwen heen, te constateeren.

Waar b.v. zijn de Egyptenaren, de Babyloniërs, de Assyriërs, waar bleven de Romeinen? Eens

72