Oorlog en Joden

beperkt. Landbouw was eveneens onmogelijk, daar de Joden het bezit van grond of andere onroerende goederen verboden was.

De diamant-industrie, die nimmer onder de gilden viel, heeft het bewijs geleverd, dat de Joden de handenarbeid niet schuwen: leverden zij niet het grootste contingent diamantarbeiders?

Dit is een voorbeeld uit Holland, maar ieder die iets weet van de economische structuur van het Oost-Europeesche Jodendom, kan U er op wijzen, hoe groot het aantal Joodsche handarbeiders en fabrieksarbeiders geweest is. En waren in Saloniki niet een groot deel der havenarbeiders Joden? Maar de beste logenstraffing van het sprookje der Joodsche arbeidsschuwheid vormt wel de ophouw van het Joodsche Land, waar de Joden met eigen handen het profetenwoord waar maakten en „woestijnen veranderden in vruchtbare landstreken”.

Wie kende in Amsterdam niet het Joodsche proletariaat? De scharrelaars met hun karretjes negotie, die hun kelen schor schreeuwden, dikwijls voor een schamel stukje brood, deze ploeteraars met hun wagens met visch, met oud roest, met fruit? Konden zij ooit vermoeden, dat zij nog eens uitgekreten zouden worden als.... plutocraten, die de wereldmacht vertegenwoordigden? Ik zie haar nog zitten in het zijstraatje, het oude vrouwtje met haar zilverwitte haren, een zwarte omslagdoek over haar moede doorgezakte schouders. Dag in, dag uit, achter haar troon in den vorm van een gammel karretje, waarop keurig

40