Huil niet voor de tijd gekomen is

was het overblijfsel van een pa - alleen goed om paspoorten voor de vrijheid te schrijven voor andermans kinderen. ‘Nog niet gesnapt?’ vroeg hij opgewekt tot mijn grote ontsteltenis, want voor een ontvluchte misdadiger wilde ik nu toch liever niet bij de gelijkgezinden doorgaan. Gelukkig begon hij een uitvoerig doch verward verhaal over feesten, die in lang vervlogen tijden ten huize der d’Hersigny’s werden gegeven en waarbij vorstelijke geschenken werden verdeeld: ‘Elk kind zijn eigen rijpaard, in de gouden wieg geboren, ’ vertelde hij hikkend en onduidelijk. ‘Cognac met drie sterren, maar geen geluk. Geluk heb je of je hebt het niet,’ eindigde hij treurig en wijsgerig, ‘zonder geluk kom je er niet. ’ En ineens neerslachtig zijn roodgloeiende neus wrijvend, ging Jolanthes pa met onzekere gang en opgetrokken zielige schouders zijn van geluk verstoken weg verder.

De overgang van een opgewekte, van vrijheid tintelende wereld tot het middagmaal, twaalfuurtje genaamd, was moeilijk en zwaar te aanvaarden. En te bedenken, dat men zijn achtenzestig cent in de zak had zo goed als een ander. Er waren lunchrooms waar men voor tien cent een kroketje geserveerd kreeg met een voornaam dun sneetje brood erbij. Om niet te spreken van de snoezige mosterd-, zout- en pepervaatjes, waar je zoveel uit mocht nemen als je wilde, en het leuke papieren servetje, datje alles voor die tien cent erbij kreeg. En het kopje koffie, waar ze klontjes bij gaven en dat je alleen om de geur zou nemen, zo feestelijk was die. Zelfs de melk, die erbij hoorde, kreeg iets bijzonders door het poppenservieskannetje, en vellen waren er niet op, zoals thuis. Wanneer ik bedacht, dat ik voor dertig cent vorstelijk kon lunchen (want dit kon men lunchen noemen), de fooi van vijf cent inbegrepen en nog een mooie som van achtendertig cent kon overhouden! Maar ze zouden naar me laten dreggen of de politie opbellen wanneer ik niet op tijd m’n vervelende kaas- en jam-boterhammen kwam eten. Ze waren in staat naar de school te telefoneren, wanneer ik hun grote witte plas melk niet kwam opdrinken. Daarvoor had ik de ongelukkige