De kinderen van de Gazzan

leek, als voorbeeld gegeven en moeder niet minder.

Toen de af val een voldongen feit was geworden, berustten zij er in.

Toen ik later als jongste alleen met vader en moeder achterbleef - moeder was door de vele kinderen die ze gekregen had vroeg oud en zwak - zei vader het wel eens met bitterheid, dat het hem in zijn ambt als voorganger van de joodse gemeente in Zaandam wel eens heel moeilijk werd gemaakt, als hij de gemeenteleden op hun plichten en overtredingen wees en zij hem heimelijk of openlijk de afvalligheid van zijn eigen kinderen onder de neus wreven.

Ik herinner mij nog een van de smartelijkste, diep in mijn kinderhart gegrifte beelden, hoe vader, nadat Carry hem haar besluit om met Van Bruggen te trouwen had meegedeeld, zijn handen ten hemel hief en uitriep: ‘waarmee heb ik gezondigd, dat ik zo gestraft moet worden.’

Ik kon niet begrijpen dat mijn vrome, wetsgetrou-we vader ooit zondigen zou.

Carry woonde in die tijd in Amsterdam, maar kwam veel thuis en vertelde de grappigste verhalen uit haar klas. Eén daarvan is een klassiek verhaal gebleven.

Ze had een jiddisch meisje in de klas, dat de welriekende naam Roosje droeg, maar weinig in overeenstemming was met deze naam.

In overleg met het schoolhoofd schreef Carry een tactvol briefje: ‘Of de moeder het kind eens wilde wassen.’

Ze kreeg een strookje papier terug waarop ge-

42