Kamertjeszonde

wandelen tot het acht uur is. En de laatste trein pakken - én het afmaken. - die Vriendschap⁵ - én werken, werken - al waren de avonden lang en zwart - Scherp was toch bij je - daar had je wat aan - aan zo’n gevoelige, intelligente jongen.

Om acht uur zit ik tweede rij Stalles het Nieuws te lezen. Als je je niet lekker gevoelt, moet je advertenties van het Nieuws lezen. Dat is onbedaarlijk komiek. Heel burgerlijk, klompenlopend winkeltjesversuffend Holland zie je dan. Een panorama van dienstmeiden, mannetjes met druppels an d’r neus en een slip van een rooie zakdoek uit d⁵r zak, kerklopen-de boerinnen en vrouwen met dikke buiken die geen emotie kunnen verdragen. Het Nieuws is een kommetje troost. D’r is geen andere krant dan het Nieuws. Het orkest speelt Hab ich nur deine Liebe. - Daar lees je lekker bij. Rook dampt uit je mond, puf-puf... Hab ich nur deine Liebe... Amerikaanse tand- en nagelschuiers, waarvan de haren nooit uitvallen... Die Treue brauch... Particulier kapitaal beschikbaar voor de Eerste en Tweede hypo... Ich nicht... Die Liebe... Night-Cap puike oude Schieda.. ist die Knospe nur... Het meest doeltreffend Malthusiaans middel, hoogst... aus der Treue bricht... eenvoudig zindelijk... Drum sorget... Agentschap gevraagd. Een degelijk en net persoon pg.... fur die Knospe... Baarmoederspuiten... das sieja schön... gedeiht. Wegens huwelijk van de tegenwoordige vraagt men te Arnhem... auf das sie sich... Geen koude of natte voeten meer... in voller Gluth... Gedurende zeven jaar ben ik kaalhoofdig geweest maar door aanwending van 4 flacons uwer haar... ontwik... kelings... balsem... is... thans... weder...⁵ ‘Schei uit met je meziek!⁵ brult een verstandig man van de gaanderij. Dat geeft aanleiding. Het schellinkje wordt onrustig.

Bij de laatste regels van het behaaglijk vers stampen ze... Klóp klóp klóp klóp! tot er een plotselinge stilte komt door het overgaan van het schelletje. De voorstelling begint. Twee muzikale clowns, Duitsers. Ze hebben en doen het gewone gedoetje, witte gezichten, groot-rode monden, platvoeten, naast een stoel neerzitten met een smak op de grond, oorvijgen... muziek... Om niet aan te zien, om zo weg te lopen. Welk een gruwelijke, jammerlijke, gedwongen, knechtse vernedering voor de mensen die het doen, voor de anderen die het uit verveling slikken. Het Nieuws lijkt enigszins op het uiterlijk leven zulker clowns. Ik zeg dit niet uit aardigheid, niet om de goeie mensen, die zo⁵n krant volschrijven, ook maar het minst onaangenaam te zijn. Ik geloof dat alle kranten zowat het zelfde zijn. Maar het Nieuws is in dit opzicht bijzonder gaaf, het Nieuws is het zuiverst spiegelbeeld van een vegeterend, passieloos, geduld natie-tje. Wanneer twee muzikale clowns aan het hannesen zijn, kun je zonder

75