Kiekjes

46

Ganzen, waar óóit immers ergens anders dan op de Joden-breestraat? Langzamerhand kom ik tot het geloof, dat ganzen alleen maar geboren worden voor de Joden-breestraat. Ik heb twee jaar in Duitschland gewoond en daar drie jaar lang gans gegeten, maar nog nooit heb ik daar ’n gans gezien. Ik woon zeven-en-dertig jaar in Amsterdam, heb zesmaal in dat leven gans gegeten, maar ganzen zie ik tot over honderd jaar. Als de Joden-breestraat maar gansch wil blijven. Ganzen zijn mirakel mooi. Levende sneeuw. Witte warmte. Blanke stilte. Kippen kakelen bont. Hanen kraaien karmozijn. Ganzen zwijgen rein. ’n Kip kokkelt je wakker, ’n Gans gaapt je in slaap, ’n Kip kan razend loopen en mag z’n pooten houden, ’n Haan kan fladderen en mag z’n vleugels hebben, ’n Gans kan amper waggelen en z’n pooten worden gesnoerd, kan ooser vliegen en z’n vlerken worden over mekaar geknoopt, ’n Kip wordt bij z’n leven getild en bij z’n dood gelegd, ’n Gans wordt bij z’n leven gesmeten en bij z’n dood gehangen, ’n Kip en ’n haan hebben ’n kam en ’n plumeau en hebben ’n sof aan hun lijf. ’n Gans heeft geen sjneks en ziet er uit, ’n stuk gezond. En de kip blijft ’n bemazzel en de gans ’n sjlemiel. Van z’n geboorte tot aan de soep. Wie koopt ’n kip? ’n Dame met een voile. Wie biedt op ’n gans? ’n Vrouwtje, met niks op haar hoofd en ’n omslag-doekie. Wat bestel je zonder te zien? ’n Kip. Wat moet je eerst bekijken met de buurvrouw, je schoonmoeder, je aanstaande schoondochter en betasten, beknijpen, bedraaien, betrekken, betrommelen, beruiken, bekijven, bekoopen? ’n Gans, nubbisj. Wat koop je zonder pooten toe? ’n Kip. Wat betaal je niet, zonder twee boutjes d’r bij? ’n Gans, m’n schaap. Wie heeft altijd lekker gesmaakt, als-ie op is? ’n Kip. Wie wordt eeuwig beroddeld, ook als d’r nog soep van over is voor over-overmorgen? ’n Gans, m’n sjlemiel. Wie wil je iederen sjabbes? ’n Kip. Wie sjwindel je uit tot Sjabbes-channeke? ’n Gans, m’n ziel. Wie begraaf je, stoffelijk overgeschoten, in den vuilnisbak? ’n Kip. Wie z’n gebeente gooi je drie-hoog ’t raam uit? ’n Gans, m’n kaddisj. Wie z’n hoofd laat je met rust? ’n Kip. Wie z’n kop maak je heelemaal van streek met je tong? ’n Gans, m’n hart. Wie wordt verschoond, waar niemand bij is? ’n Kip. Wie wordt uitgekleed voor Jan-en-alle-man? ’n Gans, m’n leven. Wie z’n soep heet kippe-soep? ’n Kip. Wie z’n soep niet? ’n Gans, m’n ongeluksvogel.