Het Jonas Daniel Meijerplein

En gij zult u verheugen op uw feesten

siek-Joodse aard, want hij was mesjoellach (=zendbode) van de gemeente Hebron. Op zijn verre reizen bezocht hij Joodse gemeenten in Noord-Afrika, Italië, Frankrijk, Duitsland, Engeland en Nederland. Hij was een groot bibliograaf, die nochtans temidden van alle boeken het ware leven niet vergat.

Vreemde ervaring was het voor hem in Amsterdam te bemerken, dat de omvang van het voor Israël te verzamelen geld afhankelijk was van de koersen van de Londense beurs. De evolutie van de Joodse gemeenten in dit verre Westen imponeerde hem mede daardoor. Want de grote economische bloei verhinderde blijkbaar niet, dat men rondom dit Meijer-plein nog steeds aandacht had voor de wijde Joodse wereld en voor het oude vaderland der Joden. Maar wat ons vooral interesseert, dat is de filmische reportage van deze rabbinale ras-journalist.¹) Het zijn de Sfar-diem over wie hij allereerst spreekt. Chagam Saleem had hem „pan esponjado” (=krentebrood) verzorgd en „portugales” (sinaasappels). Niet zo ver van hier woonde omstreeks 1630 een importeur van zuidvruchten, wiens zoon Baruch een wereldberoemde wijsgeer zou worden!

Azulay vertelt: „Op Sjabbath was het zeer koud en in de Esnoga hebben ze naar gewoonte „gerekt”. Ik voelde me ellendig van de kou en ik kwam ook ellendig thuis.” Zo omstreeks februari kan het hier wel spoken en we voelen echt met Azulay mee, die in de middag rabbi Saul opzocht, „die mij op de seoeda sjeliesjiet²) had uitgenodigd. Hij en zijn gehele gezin ontvingen mij met veel eer en toen ze mincha³) gingen oren in zijn Sjoel, ging ik met hen mee. Ze riepen me op en daarna aten wij bij hem thuis en de rebbeceente,⁴) zijn tweede vrouw, en haar schoondochter, de vrouw van R. Leib waren aan tafel. Er waren ook enige geleerden benevens R. Leib en ik ging voor bij birkat ha-mazon.⁴)

65

¹

*) Azulay’s beschrijvingen naar Ma'gal-tob ha-salem, Itinerarium ex autographo auctoris edidit Aron Freimann, Berlin 1921/Jerusalem 1934.

²

) Seoeda sjeliesjiet = 3e maaltijd (op Sjabbath). De maaltijd, omgeven door de (veelal mystieke) sfeer van de scheidende rustdag.

³

) „Rebbeceente” = vrouw van de rebbe.

⁴

⁶) Birkat ha-mazon = gebed na de maaltijd.