Waar wij ballingen zijn

‘Nou maar,’ teemde Klasie Berg, die vriendin-liep met Ma en dus ook wat zeggen durfde, ‘nou maar jeffrouw, main vader, die sait... datte de Jode onse Heer gekruisgd hebbe... enne nou vraag ikke... benne da-mensche?...’

‘Da’s al zoo lang geleje,’ uitflapte Gerrit, ‘en daar hebbe deuze schape op alle meniere niet an meegedaan... wa-jij, snoesie?’ ’t Laatste tegen Hendriek, die ’m minachtend aankeek.

‘Snoesie mót-ie segge,’ hoonde Jans Boon, ‘ie-denkt, dat-ie selle-fers ook ’n snoesie is... En ’t is tóch waar... se hebbe ons-Heer gekruisigd...’

De beschermende weerstand die het jodendom zou kunnen incorporeren, als basis voor een innerlijke levenshouding, is bij Carry blijkbaar reeds verdwenen. Zo die ooit aanwezig moge zijn geweest. Zij ziet van het jodendom - dan al - alleen de negatieve zijden. Ook en vooral met betrekking tot de traditie van het ouderlijk milieu, die omstreeks dezelfde tijd haar broeder Jacob Israël de Haan tot zijn Sabbathliederen zal inspireren! Vernietigend is haar herinnering aan de lange, vervelende sjabbatmiddagen in de zomer, honend beschreven in Sabbath-vreugde.

Dat de tekst van haar verhaal op grond van de lengte van de Sabbatmiddagen in de zomer moet spelen, en toch gewaagt van ‘de achterhuizen van ’t armelijk Vinkepadje (die) triest kniesden tegen de bevroren sloot’, is psychologisch vooral interessant. Carry haatte blijkbaar de late zomerse sjabbesmiddagen even fel als de vroege winterse vrijdagavonden, waarover haar dichterlijke broeder lyrisch mediteerde:

En in den Winter, als de dagen duister Schemeren over deze lage landen Liet Moeder vroeg de Sabbathlampen branden En bracht in huis eenen feestelijken luister.

Carry formuleert het iets anders:

IOI