Zij lieten hun sporen achter

ZIJ LIETEN HUN SPOREN ACHTER

bestaan te helpen, tnids niet met opzet wordende verdrukt, houde ik het daarvoor, dat ik voor altijd ambten vaarwel heb gezegd. Moeilijk toch zoude men mij eenen post kunnen aanbieden, die mijne eergierigheid zoude voldoen, en die ik met mijnen plicht als vader en echtgenoot zoude kunnen overeen brengen: maar op eenen titel, die mij in het openbaar vertrouwen hersteld, die mij te dien opzichte verheft, mag ik aanspraak maken.

De voetangels en klemmen van het blijvende diaspora-vraagstuk lieten de eerste Joodse advocaat uit Nederland blijkbaar niet onberoerd. Zijn neiging tot originaliteit werd daardoor echter nog gestimuleerd. Gezien het eerder genoemde proces van Lodewijk Napoleon om het Haarlemse Paviljoen weer in zijn bezit te krijgen. Een geding tussen een voormalige koning, die reeds lang historie was geworden, en de heersende Willem I, met als advocaat der eisende partij een Jood, wiens grootvader eenmaal gastheer was geweest van stadhouder Willem V, de vader van deze vorst der Nederlanden. Over problematiek gesproken... En dan nog te bedenken, dat de moeder van de vorst, Prinses Wilhelmina, die in 1787 ten huize van de grootvader van de pleiter maanden lang had verbleven, ten tijde van het proces in ditzelfde paviljoen woonachtig was.

Misschien spreekt in dit alles het zuivere portret van de Joodse advocaat ons het sterkst aan. Wat moet er in zijn psyche zijn omgegaan, toen hij in de meidagen van 1820 zijn pleidooi liet horen, daarbij teruggrijpend op zijn meest persoonlijke traditionele familiebindingen met de Oranjes. Doch evenmin uit het oog verliezend dat hij de belangen behartigde van de Franse vorst, zijn cliënt, in wiens omgeving hij zo vaak had vertoefd in de eerste jaren van de vorige eeuw, misschien wel in het Paviljoen aan de Haarlemmerhout.

Dat de vordering werd afgewezen is voor ons niet van belang. ‘Meijer heeft zoo menig proces verloren, en processen te verliezen, èn een eerlijk man te zijn credat Judaeus Apella!’ Wij zijn welbewust overgesprongen naar de laag-bij-de-grondse kritiek uit de toenmalige persorganen. Want dat een zo briljante non-conformistische advocaat weerstanden moest oproepen, daaraan twijfelt niemand. Maar evenzeer blijve zonder twijfel, dat Jonas Daniël Meijer een geheel a-parte figuur is geweest in de geschiedenis van de Nederlandse advocatuur. Een Joodse figuur! Dat gelove ieder...

126