J.K. Rensburg 1870-1943 - een Joodse graalzoeker

wilde zetten. Rens bleef dat een leven lang doen met verwaarlozing van al het andere. Ary Belinfante ontwikkelde zich evenwichtiger, slaagde maatschappelijk als musicus en deed daarnaast artistiek rondom het Concertgebouw van zich horen. De eerste ten onzent, die in een bekend geworden serie, alle pianosonates van Beethoven bracht. Dezelfde, die in Nederland Regers monumentale Bach-variaties introduceerde.³

‘Jaakie’ bleef steken in de puberteit. Waarom dat alles zo moest gaan komt ook na bestudering van het bronnenmateriaal niet helemaal uit de grondverf. Misschien had een psychiater in een vroeg stadium hier corrigerend kunnen werken. Dat van het inschakelen van een medicus sprake is geweest, kan blijken uit het opduiken van de naam van dr. Rijnberk in verband met het vermelden van ‘vooral die angsten en van veel verdriet ....’ Een citaat, dat ons nu brengt tot de correspondentie Rensburg-Belinfante, waarvan het schrijven d.d. 1-1-1894 aldus inzet:

‘Ary, Omdat het Nieuwjaar is zal ik mijn ongeneeselijke scripto-manie beperken tot vier kantjes. Nou dan: ik wensch je primo, quarto en duodecimo: een betere vrouw, veel voorspoed met Huug — en als we nooit meer in een betere verhouding komen dan de vroegere en de bestaande — een betere vriend en verder veel succes met je opvoeding van groote en kleine menschen tot zelfstandige wezens. Wat mij betreft kun je het jaar met een goede daad instellen door aan deze névrosé van dit moede fin-des-siècles-geslacht — denk aan de aanstaande gekkennummer-chronologie op het ganzenbord van de eeuwigheid! — op een bepaald punt rust te geven.

Wat betreft het afgeloopen jaar: Ik ben veel sterker geworden, heb zelden hoofdpijn, meer geld, minder looplust, meer ernst, geduld en een betere studiekop en ben op litterair en cultuur-historisch gebied vruchtbaarder dan ooit.

Ik heb allerlei plannen b.v. tot een drama van gedoopte Russische Joden⁴ die deelnemen aan een nihilistische samenzwering, een ander drama, de Commune, in het genre van de Wevers enz. Behalve andere gedichten heb ik half een reeks van sonnetten voltooid, mystiek, meneer, en met Middeleeuwsche woordvormen, een Wagnérie getiteld: Lohengrin. Als ik dat ding af heb, zal je er van staan te kijken. Nu weet ik ook hoe in hoofdzaak het slot van den kamp moet worden eener moderne Werther-figuur — je kent dat voornemen tot het maken van een would-be-hervormersroman — als ik in staat ben die figuur te scheppen moet hij sluiten op godsdienstig gebied, op het begrip oneindig en op economisch: op de staatsidee en in de politiek op de hypnotische kracht van het nihilisme. Maar voor ik

22