Van Israelieten tot Israeliers

Waarlijk, het Joodsche Volk is wèl bij den oorlog betrokken, al wordt zijn naam niet bij de oorlogvoerenden genoemd.

Puttend uit schaarsche gegevens, die te onzer beschikking staan, wordt hier een poging gedaan, om een schets te geven van de rampen, waardoor onze broederen getroffen zijn, van het leed dat over hen gekomen is en van de middelen, die aangewend zijn, om het eenigermate te verzachten.

Dan wenden wij onze oogen in de eerste plaats naar dat gebied, waar de Joden in dichte massa’s bij elkaar wonen, naar Rusland en die deelen van dat land, die thans door Duitschland bezet zijn, naar Polen en naar Littauen.

Toen voor de zegevierende Duitsche en Oostenrij ksche legers de Russen terugweken, werden de Joden binnen een zone van 50 K.M. achter het Russische front geëvacueerd, welke streek steeds meer naar het binnenste van het “Ansiedlungsrayon” verschoof. Toen het aantal vluchtelingen het halve millioen overschreed, werd hun nederzetting in bepaalde deelen buiten het Russisch-Joodsch woongebied veroorloofd. Men schat het totaal aantal Joden dat van huis en haard verdreven werd op IJ millioen; alle wegen waren bezaaid met vluchtelingen, duizenden kampeerden onder den vrijen hemel, nood en ziekten eischten tallooze slachtoffers, goederentreinen vol Joden werden van oord tot oord gezonden, dikwijls mochten de “goederen” niet “uitgeladen” worden en de wagens bleven dan weken lang op zijsporen staan.”

We zijn er weer midden in! Tussen 1914 en 1918 werden de massale Jodenreservoirs van Oost-Europa door elkander gesmeten op een wijze, die zelfs naar buiten indruk maakte. Citeren wij de brochure van de socialist H. H. van Kol: De Joden en de vrede, die kort na de oorlog (1919) uitkwam:

“De verschrikkingen van dezen reuzenoorlog waren zóó ontzettend, de afschuw door zijn gruwelen aan millioenen ingeboezemd was zóó groot, het geldelijk bankroet dat hij veroorzaakte zóó ruïneerend, dat het tijdperk der oorlogen zal worden afgesloten en de kansen op een duurzamen Vrede door Recht steeds grooter worden. Het oude ligt ter aarde, reeds laat het nieuwe en komende zich onderkennen.

En thans, in deze dagen waarin alles in wording en gisting is, nu nieuwe vormen van Staat en Maatschappij zich ontwikkelen op de puinhoopen van het verleden, doorleven ook de millioenen Joden hun historisch oogenbÜk, nadert eindelijk — na eeuwen wachtens! — het uur der bevrijding van Israël. En de Joden hebben recht daarop, meer dan welke menschengroep ook, want zwaarder en langduriger was hun verdrukking, harder en wreeder hun lot, schijnbaar eindeloos de ballingschap, waarin zij leefden.

De dreigwoorden van Mozes en de Profeten werden voor het volk van Israël tot harde werkelijkheid:

86