Rationalisme, Romantiek, Risjes

-53-

tanden en lastige kiezen, en terwijl hij ons als    een andere    Bamberg    op

een vermakelijken toer scheen te onthalen, zette    hij zonder    dat wij    er

iets van merkten al wat er scheef in onzen mond wou groeien in minder dan een ommezien recht op zijn plaats, Hoe het komt dat mijn gebit ook nu nog, na een half menschenleven dienst gedaan te hebben, vast aaneengesloten in het gelid staat als een peloton Pruisische soldaten, en dat terwijl de tanden van mijn vriend Sander den lossen slinger vormen van Hollandsche schutters die op de markt voor den burgemeester defileeren? Vanwaar dat ik gerust kan schateren maar Dolf lacht niet of ge krijgt een afgebrand dorp te zien? Waar het aan ligt dat Lucas met zijn ingevallen mond wel tien jaar ouder lijkt dan ik en we schelen toch heusch maar tien maanden dat ik ouder ben? Waarom Simon mij benijdt als ik zijn naam uitspreek zonder te lispelen? En hoe te verklaren dat ik abrikozenpitten kraak terwijl Hein geen raad weet met een simpel waterkadetje? Dit alles en zooveel meer is het werk van u, weldoener mijner jeugd, edele Davidson, wiens dood ik in mijn verblinding gezegend heb, en ik wist niet dat zoo gij wat langer geleefd hadt ook die eenige kies,    wier gemis    ik nu moet    betreuren, voor mij gespaard zou zijn! Want ik mis    er ééntje.    De plek    waar

Dr. Kramer mijn geloof in zijn kunst verspeelde, de onzalige plek waar hij, met jeugdig vuur en jeugdige onhandigheid, mij folterde tot ik er onder dacht te bezwijken, die plek en die alleen is woest en ledig gebleven. En toch nog eens, Davidson, ik haatte u! Heviger dan den kweekeling die mij de knikkers afnam waarmee ik speelde onder schooltijd, standvastiger en openlijker dan dien schoenlapper die zijn gebroken glasruit op mij wreekte met zijn spanriem. Want ik wond er geen doekjes om als ik van mijn hobbelpaard af moest of voor het front mijner troepen werd weggehaald om voor den tandmeester te verschijnen. Dan fonkelde mijn oog van machteloo-ze woede! Machteloos? Ik heb hem in zijn vinger gebeten, zijn vinger waarmee hij mij    kwam zegenen! Doch hij trok het    zich    niet    aan, hoewel hij

zijn vinger ijlings terugtrok. Of ik al leelijk    tegen hem    deed,    hij    bleef

er dezelfde om.    Altijd vriendelijk, altijd weldadig.    Eens    kuste    hij    mij.

Toen had ik hem    kunnen worgen.

Ik weet dat ik niet alleen gestaan heb met mijn haat. Al de jongens, al de meisjes verfoeiden hem. Of onze verwenschingen zijn dagen hebben verkort? Er is een stil vermoeden bij mij, - heeft men het mij verzekerd? -dat hij veel van kinderen hield, dat hij een lieve vader was voor de zes knaapjes die hem allen in zijn edel, zijn verguisd vak zijn opgevolgd (de jongste, de meestbelovende van den aanvang af, is thans hofdentiste van Z.M. den Koning). En zoo stel ik mij hem dan voor, ’s avonds thuisgekomen in zijn nederige woning (die ik nooit voorbijging dan met verhaaste schreden) en hij beschouwt de sporen in zijn wijsvinger van de kindertandjes die hem dien dag weer gebeten hebben en - hij verheugt zich als hij ziet dat de sporen diep zijn want, denkt hij, zoo bijten slechts stevige tandjes. Neen, het opkomend geslacht zal den mond niet angstig behoeven dicht te houden! Van de jongelingen zal men kunnen zeggen: hun tandjes zijn als leeuwentanden, baktanden hebben zij eens ouden leeuws, en der jonkvrouwen tanden zullen zijn gelijk een kudde schapen die opkomt uit de waschstede. Hoe glimlacht Davidson terwijl hij zich terneerlegt om te slapen! Zoo mag hij hebben geglimlacht toen hij insliep voorgoed.

Waar ze hem heengebracht hebben weet ik niet. En al wees men mij zijn zerk, ik zou het Hebreeuwsche opschrift niet kunnen ontcijferen (er staan zeker geen klinkers bij). Doch in mijn gedachten lees ik op den steen dit woord van zijn wijzen volksgenoot Sirach: "Te zijner tijd verdraagt de lankmoedige en blijdschap is zijn vergelding.""