Rationalisme, Romantiek, Risjes

-35-

eens een man die ik daarna hoorde dat een voornaam Wijsgeer was: en die altoos door een bril keek - zonder glazen."

"Mozesje! kom, mijn kind! pak in en laten wij staan heen te gaan," zei Magnus Levy aan zijn Jockei die zijn pakjes droeg; "wij hebben hier niet langer noodig. Daar zijn de mannen die geen goede bril waard zijn! hier is de man die den besten bril verdient, omdat hij den besten bril kent - zonder glazen!"

"Dat wil nu eigenlijk zeggen, als ik mijne vijf zinnen behoorlijk bij elkander heb, zei de Heer Procureur Muizeval, "dat het onze vooroor-deelen zijn die ons beletten om de zaak naar behooren in te zien en de voorwerpen onpartijdiglijk, belangeloos te beschouwen: doch dat, wanneer men dezelve eenvoudiglijk, - zonder ons bijzonder belang, noch 't aanblijvend gevoelen, uit gebrekkige opvoeding voortgekomen, te raadplegen - durft en wil inzien, gelijk zij zijn, men in der daad dat groote apparatus niet noodig heeft, daar men zoo lang mee weggeloopen heeft. In zoo verre nu, mijn Heeren! kan ik mij hier ook wel mee engageren: en als men soortgelijk scherpzinnig gezicht heeft, als waarmede mij de goede natuur gebenificeerd heeft, hang ik aan die stelling in zoo verre mijn zegel, dat men brillen missen kan: maar - bij mij blijft altoos het gevoel als eene nog meer zekere waarborg van waarheid over: het is niet genoeg wat men van de zaak ziet, of zij duidelijk, helder, klaar voor 't oog is, het gevoel moet 't zijne hebben. En in mijne dertigjarige practijk kan ik zeggen, dat mijn tactus altoos zoo zuiver, zoo secuur is geweest, dat wanneer ik eene zaak, die anderen geheel anders toescheen, voor iemand, won of verloor, ik dit altoos te voren aan mijn gevoel bespeurd had; en daarom ook altoos de zaak naar dat zelve gevoel dirigeerde» Maar wij verpraatten hier onzen tijd, ik moet naar ’t Stadhuis, het moet ni fallor ongeveer elf uren»..»."

Nu tastte de gevoelige Heer Procureur Muizeval naar zijn horologie: doch in zijne dertigjarige practijk was zijn gevoel hem, ten minste in 't laatste half uur, eens ontschoten: en leverde dus hier weer een bewijs voor de deugdzaamheid van eenvoudige, belangelooze en onbevoordeelde beschouwing der voorwerpen op: want toen Mozesje de brillen weer bij elkander zamelde, had hij in passant 't horologie van den Heer Pleitbe^ zorger uit zijn broekzak gehaald, en die tusschen de brillen staan in te pakken.