Erfenis der emancipatie

van Universiteitsbibliotheken. Ook die van Leiden, waar Dernburg al had gesnuffeld en Steinschneider schitterde. En waar Joodse studenten in 1838 al geld bijeenbrachten voor de oprichting van een „Israëlitische godsdienstige faculteit” in Duitsland.

Daar — in de sleutelstad — arbeidde S. Keizer, wiens tijdschrift Palaestina een indruk geeft van de geestelijke sfeer uit deze periode:

„Overzigten”. Het Sanhedrin te Parijs: De bekende vragen met de antwoorden en de namen der leden.

„Mededelingen”. Hoofdtrekken der Hebreeuwse Letterkunde. Deze wordt in 4 tijdvakken verdeeld:

,,Het eerste van Mozes tot Shemüel; dit zijn de tijden van het Mosaïsme. Het tweede van Shemüel tot den terugkeer der Joden uit Babylon naar Palestina en den herbouw des tempels; dit tijdvak bevat het prophetisme. Het derde van het ophouden der prop heten tot Moses Mendelssohn. Het vierde van Mendelssohn. tot op onze dagen.”

Boekaankondiging: Die Entwicklung der religiösen Idee im Judenthume, und Islam. In Zwölf Vorlesungen iiber Geschichte und Inhalt des Judenthums, dargestellt van Dr. Ludwig Philippson — 1847.

De Thalmudische Schriftuitlegging, een schets naar Dr. A. Geiger. Een weergave van Dr. Geigers verhandeling over de Joden in Nederland, in de Wissen-schaftliche Zeitung fiir Jüdische Theologie, 1844.

Iets over de vorming der Rabbijnen in Nederland (ingezonden).

Over de positie van de voorlezers.

,,Behoort de kennis der Oudheid tot de vereischten van den Opperrabbijn?” — De vraag wordt, aan de hand van verschillende ideeën van Isocrates, bevestigend beantwoord door J. van Gigh, Den Haag. In een artikel over ,,Openstaande Rabbinaten” wordt geëist: „men benoemde nog twee hoog-leeraren, daarvan voege men een bij de faculteit der godgeleerdheid voor Joodsche dogmatiek en kerkhistorie en een bij de faculteit der letteren voor de taal en letterkunde der rabbijnen; dan zal de Joodsche theologant aan de hoogeschool alles vinden wat men naderhand bij het aanvaarden van zijne betrekking als geestelijke in de maatschappij, met regt, van hem verlangt.” Eenige spreuken en parabelen, aan Thalmud en Midraschim ontleend (hierin worden vergelijkingen gemaakt met de evangeliën). Uitvoerig overzicht van een juist opgericht seminarium in het hertogdom Nassau (door Dr. Hochstadter). Slot en résumé van een „Berigt” over „De burgerlijke gelijkstelling der Joden in Europa”:

„Het zijn dus de oude landen van de vrijheid, Frankrijk, België, Holland, en slechts eenige gedeelten van Duitschland en Italië die de burgerlijke gelijkstelling der Joden wettelijk hebben vastgesteld — het zijn daarentegen Engeland, Noorwegen, Zweden, Denemarken, Spanje, Portugal, Zwitserland, de Kerkelijke Staat, Napels, Sicilië, het halve Duitschland, Hongarije, Galicië, Rusland, de Vorstendommen van de Donau, Turkije en Griekenland, waar nog niets wezenlijks is gedaan; en van deze vele en grote landen is het alleen het halve Duitschland, dat eenige gegronde hoop geeft; van de overigen is nog niets te verwachten, ten minste niet in de eerste tijden”.

Een vleiende bespreking van diverse werkjes, geschreven door de Heer J. Waterman, godsdienstonderwijzer te Kampen. „Eene groote aanmerking even

37