Erfenis der emancipatie

materiaal, vooral op het gebied van afwijkende lezingen: Beth Nathan; Chamisja Konterisin; Choekath Hadajjaniem; Seder R. Amram Gaon; Zecher Nathan.

Van de Keizer van Oostenrijk kreeg Coronel de gouden medaille voor Kunsten en Wetenschappen. Niettemin schijnt het hem in Palestina zeer moeilijk te zijn gegaan, zoals dikwijls blijkt uit zijn correspondentie met David Montezinos, voor wie hij nu en dan boeken aankocht. Nog doen legenden over zijn bittere armoede de ronde in de Joodse wereld.

Coronel is een van die negentiende-eeuwers geweest, in wie weten en levenshouding reeds vroeg kristalliseerden tot een Jodendomsstijl van nationale allure. Men vindt hem genoemd, waar over Joden wordt gesproken. Dit kon dan toch geboren worden in de milieus van de Lehrens! Hun boekenkasten inspireerden dus wel tot het behoud van visie op een Joodse toekomst. Toen eenmaal de grote S. D. Luzzatto zich uitsprak over de synthese van zijn Universalisme met het Messianisme der vroegere én latere geslachten, was het in een brief aan de Jeruzalemmer Nachman Nathan Coronel, de huisgenoot der Lehrens, die zich zelf bleef noemen: „kind van Amsterdam en inwoner van de heilige stad Jeruzalem”.

„Schedal” schreef hem, Padua 21 October 1849:

„. . . Zwei grosze Neueinführungen tun not: Erstens öffentliche Predigten, um dem ganzen Volk zu zeigen, dasz der Sohn Davids noch nicht gekommen ist, denn noch haben die Völker die Schwerter nicht in Pflugscharen umgeschmolzen. . . . Zweitens, dasz die Juden immer mehr zur Lebensweise ihrer Ahnen zurückkehren, sich von ihrer Hände Arbeit zu ernähren, vor allem durch Kultivierung des Bodens, der die Zierde unter allen Ländern war; und dann wird auch ihnen von neuen wie in den alten Zeiten das Land werden, in dem Milch und Honig flieszt...”

29