96
doelgedachte en der beteekenis-verschuiving bij de werkwoorden ״aanspreken, antwoorden, toerekenen” bijzonder sterk en zuiver.
Wij gaan tot de behandeling van die verschijnselen over.
* *
*
De doeige- Mauthner is meester in het maken van korte, veel-dachte m het zeggende volzinnen. Men kan sommige zijner uitspraken
werkwoord. .. .
mauthner. vergelijken met vensters, die in een muur geopend worden en waardoor men een wijd en omvangrijk landschap kan zien, ofschoon het venster slechts gering van omvang is. Als een venster in een muur zijn de bladzijden, die Mauthner geschreven heeft over ״Zweck im Verbum”. τ)
De doelgedachte in het werkwoord kan als volgt worden omschreven : ״een werkwoord is niet de naam van ééne enkele handeling, maar een werkwoord is de verzamelnaam van een oneindig groot aantal van oneindig kleine handelingen, die allen verricht worden tot het bereiken van één doel. Het werkwoord geeft den naam aan van dit gemeenschappelijk doel.”
Met deze beschouwingen is Mauthner doorgedrongen tot in het diepste van het wezen van het werkwoord. Wanneer men deze enkele zinnen hierboven ziet, dan schijnen zij waarlijk al te simpel en het kost wel eenige moeite te begrijpen, dat in deze enkele zinnen de op-lossing gegeven wordt van talrijke signifische moei-lijkheden.
Toetsen wij de waarheid van Mauthners bewering aan eenen zin als deze: ״Duitschland, Oostenrijk,