Pathologieën

geduld. Ik heb toen door de nood gedwongen gelogen en gezegd, dat ik met het oog op mijne studie van het wezen van de gevangenissen naar verschillende landen op reis wilde gaan, en dat wij het beiden beter vonden, dat je niet alleen met Sientje, die zoo oud is, in ons huis zoudt blijven. Ik schrijf je dit, opdat je bij voorkomende gevallen het zelfde zeggen zult. Daar ik inderdaad op verschillende studiereizen denk te gaan, is het 't beste, zoo te zeggen.

Je ziet Johan, in welke diepe ongelukken en leugens wij gekomen zijn. Laat je dit eene waarschuwing zijn en wees al je leven bescheiden en voorzichtig."

8.

Nadat Johan den brief geelzen had besloot hij niet in het oude huis te blijven, want hij leed te veel, want hij verlangde daar steeds naar zijnen vader. Maar hij besloot wel naar Haarlem te gaan, omdat de stad mooi was, dicht bij de duinen en de zee gelegen, die Johan niet had gezien. Ook waren de menschen oud en welwillend.

Johan schreef toen naar mevrouw Riemersma:

„Zeer geachte mevrouw, vandaag heb ik van vader vernomen, dat u het goedvindt, dat ik bij u kom wonen. Ik wil dan nu ook maar zoo spoedig mogelijk van huis veranderen, zooals vader u wel zal hebben gezegd. Wilt u mij dus schrijven wanneer u mij op zijn spoedigst verwachten kunt?

Van vader vernam ik ook, dat uw man mijne beide ouders vroeger zeer goed gekend heeft, dat vind ik prettig, want nu zijn wij elkander ten minste niet geheel en al vreemd.

Met beleefde en met vriendelijke groeten ook aan uwe huisge-nooten.

Johan van Vere de With."

De afgeschreven brief bleef open liggen. Johan keek in het licht van de smalle vlam van zijne lamp. Hij dacht over de diep-rakende veranderingen, die zijn vader in hun leven had gebracht. Hij wist nu zeker, dat hij als vreemde zou gaan wonen in een huis in eene stad, die hij nooit kende. Zijne woning werd een smal bovenhuis in eene straat vol geluid. Hij zou niet meer naar de school te Zalt-Bommel gaan, die vroeger een woonhuis van edellieden was geweest, en die Johan zoozeer liefhad, alsof hij er zelf in woonde. Ook zou hij het

67