Pathologieën

eischen bleef. Hunne samenleving was in stillen tijd gekomen, zonder daden, maar zij spraken veel samen over hunne verledens. Johan sprak over zijne genegenheid voor zijnen vader, die onveranderd was gebleven van sterkte, maar niet van aard. René verhaalde aan Johan van zijn leven in diepte van steden. Hij deed dat eenvoudig en wel, zonder verscherpte gezegden. Voor Johan waren dit tijden van versterkend genot. Veel was nu goed en houdbaar geworden, dat voor hem vroeger te zwaar was. Hij hoopte zeer op standvastig herstel. Hij had René lief.

18.

's Avonds in lampverlichte stilte zei René:

״Hans, weet je, waarom ik zoo diep gelukkig ben, omdat ik nu alles van je leven weet? Omdat ik je nu volkomen in mijn macht heb."

Johan ontstelde, die René gedurende langen tijd niet op die wijze had hooren zeggen. René vervolgde met stille stem:

״Hannie, heusch, eene verhouding als de onze is voor mij onbestaanbaar, als ik niet de baas ben ... want anders moet ik mij be-heerschen, en dat vind ik ongezond en immoreel... maar dat is nu niet meer noodig ... ik weet nu zooveel van je, dat ik je volkomen in mijn macht heb."

״Behalve dat ik nu ook heel wat van jou leven weet, dat je niet graag wou, dat ik aan anderen vertellen zou."

״Je weet van mijn leven niets ... die verhalen, die ik je gedaan heb? Als ik mij goed herinner is daar geen woord waarheid in .. . schrijf ze maar eens op, dan zal ik wel informeeren bij bekenden in Londen en Parijs, wat er van waar is ... ik hoop maar van niets."

Johan voelde, dat hij toen vernederd en ook gemarteld werd. Hij zeide verzwakt:

״Maar dan vind ik je onbeschrijvelijk immoreel."

״O, ja," zeide René: ״dat ben ik ook ... en het mooiste is, dat ik daar zoo blij en zoo trotsch om ben."

Verder zeide René:

״Dat is juist de mooiste immoraliteit, waarvan jij nooit eenig begrip hebben zult."

144