In Russische gevangenissen

Joodse gevangenen worden bijzonder slecht behandeld, zowel feitelijk als wettelijk. Het officiële Notice zegt daarvan niets. Het antisemitisme behoort in de hofkringen tot de vereiste manieren; het is daar een deel van de christelijke godsdienst. Omdat de hofkringen antisemitisch zijn, zijn de ambtenaren het ook, zonder dat zij zich goed rekenschap geven van de waarde. Onder de politieke gevangenen vindt men veel joden, want zij zijn zowel het meest intelligente als het meest verdrukte deel van de bevolking van Rusland. Bovendien worden zij niet door godsdienstige overwegingen weerhouden van een optreden tegen de tsaar. Herhaaldelijk hebben Russische gevangenisambtenaren mij hun haat te kennen gegeven tegen joden. Het leven van joodse gevangenen is dubbel ellendig, want niemand spaart hen en niemand luistert naar hun klachten.

De Russische regering vergelijkt het bezoekrecht van de Russische gevangenen met dat van de buitenlandse. Echter: in buitenlandse gevangenissen bestaat in ’t algemeen noch wettelijk noch feitelijk godsdienstverschil. In de Centrale gevangenis te Moskou sprak ik met Joseph Minor, over wie ik verder uitvoerig schrijf, en ik vroeg: ‘Woont uw familie te ver af voor bezoek?’ En hij: Tk krijg nooit bezoek... mijn vrouw en kinderen wonen in Parijs, maar ik ben een jood, en daarom mogen zij hier niet komen. Zij hebben geen woonrecht hier. Mijn vrouw heeft het meermalen te Petersburg gevraagd, maar ’t is niet toegestaan.’

De heer Minor is wegens verspreiding van een manifest veroordeeld tot 8 jaar katorga, natuurlijk gevolgd door verbanning naar Siberië. In het algemeen mogen de echtgenoten en kinderen van bannelingen dezen vrijwillig naar Siberië volgen. Het gouvernement helpt zo nodig met het reisgeld. Vrouwen en kinderen van joodse ballingen mogen niet mee volgen naar Siberië, daar niet-gestrafte joden in Siberië zich niet mogen vestigen. Het is de plicht van alle joden te zorgen, dat tenminste in gevangenschap en ballingschap joodse gevangenen niet worden achtergesteld. Het joodse volk is een verspreid volk, dat geen vlootmacht en geen legermacht heeft. Maar het heeft geldmacht. Het is geen schande rijk te zijn. Maar schande is zijn

59